djondant
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Do viebe « djonde », avou l’ cawete « -ant ».
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes :
- /d͡ʒɔ̃.ˈdã/ /d͡ʒoː.ˈdã/ /d͡ʒwɛ̃.ˈdã/ (minme prononçaedje cåzu pattavå)
- (pa rfrancijhaedje) /ʃwɛ̃.ˈdã/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /d͡ʒɔ̃.ˈdã/
- diferins prononçaedjes :
- Ricepeures : djon·dant
Pårticipe prezintrece
[candjî]djondant (nén candjåve)
- pårticipe prezintrece do viebe « djonde ».
- I s’ a sketé l’ bresse e djondant on postea.
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî]Adviebe
[candjî]djondant (nén candjåve)
- metou tot a costé.
- A droete, on grand meur sere li waide djondant.
Al hintche, des wåmires ont l’ air di s’ sitrinde
Come s’ ele avént sogne ki l’ rouflåde des ans
Ni råye leus toets d’ wå ki mancèt d’ adschinde. — Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Riv’nou », 1911, p.84 (fråze rifondowe). - L' ome, al finiesse tot å lådje, fijheut sene a ene sakî; dji louke åtoû d' mi; personne, ni djondant ni lon. — Albert Maquet (fråze rifondowe).
- A droete, on grand meur sere li waide djondant.
- al minme hôteur, å minme livea.
- I l' a dispassé et, cwand il a yeu stî arivé djondant, il è biêrdî sètch pou l' voyî ou fossè.
- L' ôrlodje, d' on son trisse come ene låme,
Xhilta l' eure el coujhene djondant
Et dj' sinta ki m' gotéve e l' åme
Dji n' sé cwè, ki m' derit : « Vnoz djans ? »
— Louis Lagauche, "Les belès-eures" (1928), p. 56 (fråze rifondowe).
Sinonimeye
[candjî]tot près / toprès, dilé, a costé
Ratournaedjes
[candjî]Divancete
[candjî]djondant (nén candjåve)
- a costé di.
- C' est l' måjhon djondant l’ minne. — Motî d’ Cînè (fråze rifondowe).
- On-z est vijhén djondant Tchonveye. — D.T.W.
- I vude li paile a mitan plinne e saeyea K' est presse djondant l' banse po les boyeas. — Pierre-Joseph Dosimont (fråze rifondowe).
Mots d’ aplacaedje
[candjî]Sinonimeye
[candjî]- dilé, dé, adlé, a costé di, conte, disconte / disconte di, sconte di astok di
Ratournaedjes
[candjî]Addjectif
[candjî]singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | djondant | djondants |
femrin padrî | djondante | djondantes |
femrin padvant | djondante | djondantès |
djondant omrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)
- ki djond, metou a costé di.
- Leus béns estént djondants. — D.T.W.
Ratournaedjes
[candjî]Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
djondant | djondants |
djondant omrin
- (mot d’ droet) prôpietaire do tchamp ki djond on metou boket sol grand costé.
- Mes djondants, c' est Nesse do Live et Batisse Berå.
- vijhén ki les måjhones si djondèt.
- i n' kinoxhe nén ddja ses djondants.
- Modele:9drat «les pondants et les djondants»
Sinonimeye
[candjî]- (onk k' a ene tere ki djond sol grand costé) : royant
- (vijhén ki les måjhones si djondèt) : près-vijhén
Ratournaedjes
[candjî]Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Sustantifs do walon avou l' cawete -ant
- Addjectifs do walon avou l' cawete -ant
- Pårticipes erireces do walon avou l' cawete -ant
- Mots ki s' prononcèt parey cåzu totavå
- Mots do walon di deus pîs
- Pårticipes prezintreces do walon
- Mots nén candjåves do walon
- Mots ki sont dins Ene båke so les bwès d' l' Årdene
- Mots ki sont dins l' motî d' Bive
- Mots ki l' rifondowe est dins Ene båke so les bwès d' l' Årdene
- Mots ki l' rifondowe est dins l' motî d' Bive
- Adviebes do walon
- Divancetes
- Addjectifs do walon
- Addjectifs ås cénk cognes ortografikes
- Addjectifs do walon metous padvant ou padrî
- Sustantifs do walon
- Motlî do walon po l' droet