Aller au contenu

fiesti

Èn årtike di Wiccionaire.

Etimolodjeye

[candjî]

Bodje « fiest- » ‎(« fiesse ») avou l’ cawete di codjowaedje « -i » des viebes.

Prononçaedje

[candjî]

Viebe

[candjî]
Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) fiesti / fiestixh
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) fiestixhoz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) fiestixhans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) fiestixhnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) fiestirè / fiestixhrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) fiestixheu
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) fiestixhe
pårt. erirece (dj’ a, vos av) fiesti
Ôtes codjowaedjes come prusti

fiesti (viebe å coplemint)

  1. fé fiesse po (ene sakî, ene rimimbrance ki rvént a tinzayeure).
    • Et cwand i s' ritourna sol campagne disseulêye, Ki torade ene muzike fiestixheut d' ses acoirds, I pinsa lére å cour d' ene Årdene abandnêye "Vicåreye sins plaijhi, disseulance disk' al moirt !". Louis Lagauche (fråze rifondowe).
    • Gn a lontins k' nos vléns fiesti çoula, nozôtes, après çou k' ces mildius la vs åront fwait vey. Lucien Somme (fråze rifondowe).
    • Mi grand-mame k' a vnou å monde dilé Lidje, m' a raconté kimint çk' on fiestixheut Noyé cwand elle esteut ptite Gabriyel & Gabriyel.
  2. fé passer doûçmint l' mwin sol pea (d' ene djin, d' ene biesse).
    • Tchaeconk si plaijheut a ls inmer,
      A fiesti leus rôzès tchoufletes. Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.83, “Li Vôye di l’Eglise” (fråze rifondowe).
    • C' est vos ki m' a fwait l' åmonne d' on clairisse po faxhete,
      Les sospirs di vos hés fiestixhént mes prumîs pas
      Louis Lagauche, "L' inmant", Li tchanson del Mouze, (1947), p. 109 (fråze rifondowe).
    • Loukî l' avoenne ki gurneye ou les crompires ki groxhixhèt tot boslant l' rahoplaedje, tchipoter e l' ovroe, aler al Sint-Djåke, fiesti s' feme ou coleber avou l' vijhene, vo t' la des påjhûlistés. Serge Fontaine (fråze rifondowe).
    • Li mwaisse fiestixheut ses scolîs so l' droete sipale tot côp k' amoennént on novea trezôr (Jacques Henrotte, ratournant Daniel Barbez).
  3. (imådjreçmint) inmer.
    • Mins grand-pere on djoû rinda l’ åme :
      Il aveut trop bén fiesti l’ tchiket. Martin Lejeune, “Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune” p.185, « Lu såbe du m’ grand-pêre » (fråze rifondowe).

Parintaedje

[candjî]

Sinonimeye

[candjî]

Contråve

[candjî]
  • (fé passer doûçmint l' mwin sol pea d' ene biesse): prinde a rdule-poy

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ôtès ortografeyes (avou des sourdants nén rkinoxhous) :
Li mot n’ est nén dins : S109 (k' a "fiestiyî")

Ratournaedjes

[candjî]
fé fiesse a, po
passer doûçmint s' mwin Loukîz a : candôzer

Pårticipe erirece

[candjî]
singulî pluriyal
omrin fiesti fiestis
femrin fiesteye fiesteyes

fiesti omrin

  1. Pårticipe erirece omrin do viebe "fiesti".
    • Il avént fiesti ses 85 ans e moes d' may, ey e moes d' djulete, ele moreut.

Ratournaedjes

[candjî]
fiesti

Codjowa

[candjî]
  1. indicatif prezintrece, prumire djin do singulî, do viebe « fiesti »
  2. kimandeu prezintrece, deujhinme djin do singulî, fôme camaerådrece, do viebe « fiesti »

Ratournaedjes

[candjî]
cåzant di l' Ind. pr.