foirci

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

Bodje « foirc » ‎(« foice ») avou l’ cawete di codjowaedje « -i » des viebes.

Prononçaedje

AFE :
- diferins prononçaedjes :
  - /fwaʀ.ˈsi/ /fwaʀ.ˈsiː/ /fwaʀ.ˈse/ /foːʀ.ˈsi/ /foːʀ.ˈse/
  - (pa rfrancijhaedje) /fɔʀ.ˈse/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /fwaʀ.ˈsi/
Ricepeures : foir·ci

Viebe

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	foirci / foircixh
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	foircixhoz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	foircixhans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	foircixhnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	foircirè / foircixhrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	foircixheu
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	foircixhe
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	foirci
Ôtes codjowaedjes	come prusti

foirci

(viebe å coplemint) fé fé ene sacwè a ene sakî ki nel vout nén.
- Si on vs foircixheut del sipozer, i s’ endè rpintireut. — Henri Simon, « Li Neûre Poye » 1889, (eplaidaedje da Jean Haust di 1936), p.87 (fråze rifondowe).
(viebe å coplemint) mete del foice après (ene sacwè).
- Il ont dvou foirci l' sere.
- On-z aveut yeu målåjhey foirci l' tere edjalêye. — Jean-Pierre Dumont (fråze rifondowe).
- A fwait k' i foircixheut so s' mwais pî, ça lyi fjheut må disk' al fesse. — Auguste Laloux (fråze rifondowe).
(viebe å coplemint) drovi waeraxhmint èn ouxh.
- Mins l’potince n’y prind nin astème, nèni, i fwèrcih’ l’ouh’ dè l’såle dè djudj’mint, èt sins tûser ås pônes qui cisse plèce là a catchî, i vole d’ine hope disqu’à l’tchambe dè l’tchèsturlînne. — Joseph Mignolet, "Li payis des soteas", 1926, p. 81.
(viebe å coplemint) (sessouwalité) fé l' amour a ene comere (èn efant) ki n' vout nén.
- Gn a des ptitès feyes ki sont foirceyes, et ça lzî dmeure tote leu veye. — Julos Beaucarne (fråze rifondowe).
(v. sins coplemint) mete bråmint des foices po fé ene sacwè.
- Il a foirci et i s' a fwait må dins l' dos.
- Li feme foircixh po sotni l’ lét
  Et dene a si ome des mwaisses côps d’ lawe. — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.28, “On Baguège Jus d’la Mouse” (fråze rifondowe).
- Adon l' moteur foircixh; i petårdêye, hansixh, boerlêye; li batchea monte et s' implixh d' årzeye, la k' s' efoncèt les lujhantès brokes d' acî emantcheyes sol boird — MFab, "Li hatche di bronze" (1937), p. 48 (fråze rifondowe).
(viebe å prono) : Loukîz a : « si foirci »..

Parintaedje

Ortografeyes

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

E rfondou walon :

foirci : R10 ^(lére)

Li mot n’ est nén dins :

Ratournaedjes

fé fé ene sacwè a ene sakî ki nel vout nén

Francès : forcer ^(fr), imposer ^(fr)

v.c.; mete del foice après

Francès : forcer ^(fr), fracturer ^(fr)

fé l' amour a ene comere (èn ome) ki n' vout nén

Francès : violer ^(fr)

v.s.c. mete bråmint del foice po èn ovraedje

Francès : forcer ^(fr)

Pårticipe erirece

	singulî	pluriyal
omrin	alårdji	alårdjis
femrin	alårdjeye	alårdjeyes

foirci omrin

Pårticipe erirece omrin do viebe "foirci".

Codjowa

	Dobès rfondowes
foirci		foircixh

Do viebe «foirci»

indicatif prezintrece, prumire djin do singulî
kimandeu prezintrece, deujhinme djin do singulî, fôme camaerådrece