foumer
Etimolodjeye
[candjî]S’ i gn åreut ene sakî ki sepreut cwè åd fwait di l’ etimolodjeye di « foumer », el pout stitchî vaici.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /fu.ˈme/ /fy.ˈme/ /fy.ˈmɛ/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /fu.ˈme/
- Ricepeures : fou·mer
Viebe
[candjî]| Djin et tins | Codjowa |
|---|---|
| Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | fome |
| Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | foumez |
| Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | foumans |
| Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | foumnut |
| Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | foumrè |
| Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | fouméve |
| Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | fome |
| pårt. erirece (dj’ a, vos av) | foumé |
| Ôtes codjowaedjes | come alouwer |
foumer
Cisse pådje u ci hagnon ci est co a scrire, u a mete d’ adrame. Si vos avoz des cnoxhances so l’ sudjet, vos l’ ploz fé vos-minme.I. [v.s.c.]
- fé del foumire.
- Li stouve fome.
- èt, come si ’ne saquî l’zî dèrisse
qui por zèls l’eûrêye èst la prète,
vo-lès-la plonkîs, tot brèyant,
å mitant dè tchèrwé qui fome
— Henri Simon, Li pan dè Bon Diu, Li tchèrwèdje. - On s' pinsreut so les plomes
D' on bea cîne adjeyant
Sol blanc batea ki fome
Di Hastire a Dinant !— Louis Lagauche, "L' inmant", Di Hastîre à Dinant, (1947), p. 133 (fråze rifondowe).
- esse adût a haetchî so des cigaretes, ene pupe, evnd.
- I fome dispu bele ådje.
II. [v.c.] saetchî so (on cigåre, ene cigarete, ene pupe) po-z aspirer l' foumire. Dji fouméve des Havanes. I n' a pus k' on peumon foice d' aveur foumé deus pakets so on djoû céncwante ans å long (P. Renson). I fåt k' el prumire pupe k' i fome el rinde malåde, el bouxhe tot djus po k' i s' deye dj' a volou fé l' ome, mins bintch dji nel frè djamåy pus. — Louis Lagauche (fråze rifondowe).
Parintaedje
[candjî](minme sourdant etimolodjike)
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
