Aller au contenu

fritche

Èn årtike di Wiccionaire.

Etimolodjeye 1

[candjî]
Dobès rfondowes
fritche frite

Calcaedje do francès « frite », avou assaetchance d’ on mot-brut * « fritch » do brut d’ cujhaedje dins l’ ôle, come po « fristouye ».

Prononçaedje

[candjî]

Sustantif

[candjî]
singulî pluriyal
fritche fritches

fritche femrin (pus sovint eployî å pluriyal)

  1. (amagnî) long cwåré boket d’ canada, cût dins l’ ôle ou l’ shî.
    • Dji m' ragostêye d' ene porcion d' fritches. Jean Bury, Joyeux rèspleus (1899), "Si j'esteus riche" (fråze rifondowe).
    • Cwand ele vudént did la, les tchocolatires grouzlinént voltî on bon crås saetchlot d’ fritches Christian Quinet (fråze rifondowe).
    • Après, nos avans cût deus platnêyes di fritches Louis Sohy (fråze rifondowe).
    • Dinez m’ co ene fritche, rén k’ ene !
    • On ptit saetchot d' fritches
      Avou on pô d' moståde u d' picalili;
      Nén dandjî d' esse ritche
      Po fé radmint bombance sins fé des chichis Bob Dechamps (fråze rifondowe et rarindjeye).
  2. pôrcion di cist amagnî la siervou dins ene cahote u ene barkete.
    • Ene fritche a 2 uros, s' i vs plait.
Ratourneures
[candjî]
  1. cahote di fritches, saetchot d’ fritches
  2. èn nén awè totes ses fritches dins l’ minme saetchot : esse sot.
Ortografeyes
[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
  • fritche : O0
Li mot n’ est nén dins : E1
Ratournaedjes
[candjî]
amagnî fwait avou des longs bokets d' canada cûts dins del cråxhe u d' l' ôle

Etimolodjeye 2

[candjî]
Dobès rfondowes
fritche fletche

Tayon-bodje vî francike * « fliukka » (li cene ki vole), adon parint avou almand « fliegen » (« voler »), avou assaetchance do mot-brut « fritch » (brut d’ endalaedje rade).

Prononçaedje

[candjî]

Sustantif

[candjî]
singulî pluriyal
fritche fritches

fritche femrin

  1. (åre) boket d’ bwès d’ on mete, avou ene ponte di fier, k’ on hene avou èn air ou ene årbalesse.
    • I fourit trawé totoute d’ on côp d’ fritche. Motî Forir (fråze rifondowe).
    • Schoûtez, mi efant,
      Si ene tote pitite crawêye pondeure,
      Vis endè fwait dedja tant vey,
      Djudjîz, å cour ki vos ctaeyîz,
      Kibén vosse fritche doet toumer deure !Martin Lejeune, "Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune" p. 105, "L’amour atrape lu pètche" (fråze rifondowe).
    • Mins vla k’ ene fritche, tanoncôp, tchait a l’ intrêye do trô Louis Pieters (fråze rifondowe).
    • Elle aveut a poenne dit l’ dierin mot k’ on moxhet, rlujhant come l’ årdjint, plonke so l’ fritche, l’ ersaetche et, pus rapide ki l’ aloumwere, va crever les ouys do Berlu Josée Mathot (fråze rifondowe).
    • Po l’ ponte, on clå sins tiesse. On l’ efoncéve dins l’ fritche, del cole po l’ tini astok et on fi d’ årca, foirt fén, po serer l’ ponte Émile Pècheur (fråze rifondowe).
  2. sene po mostrer ene sacwè (so ene imådje, on tåvlea).
    • Li rodje fritche mostere l’ egloumea.

Ratourneures

[candjî]
  1. come ene fritche.
    • I paya l' droet d' passaedje al poite Sinte-Marguerite, et-z est-ç' come ene fritche k' i fourit-st epoirté viè l' tchåssêye di LantinJoseph Mignolet, "Vé l’loumîre" (1922) (fråze rifondowe).
Parintaedje
[candjî]
Sinonimeye
[candjî]
Mots d’ aplacaedje
[candjî]
Ortografeyes
[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
[candjî]
åre

Waitîz eto

[candjî]

Lijhoz l’ årtike fritche (discramiaedje) so Wikipedia