ripaxhe
Aller à la navigation
Aller à la recherche
Walon (Rifondou)[candjî]
avou ene sipotchåve voyale | avou ene divanceye voyale | sipotcheye cogne |
ripaxhe | erpaxhe | rpaxhe |
Etimolodjeye[candjî]
Do viebe "paxhe", avou l’ betchete « ri- » des viebes
Prononçaedje[candjî]
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ʀipaʃ/ /ʀipah/ /ʀupaç/ /ʀəpaç/ /ʀipaʃiː/ /ʀypaʃiː/ /ʀypaʃɛ/ /ʀypaʃe/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ʀipaç/
Viebe[candjî]
Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | ripaxhe |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | ripaxhoz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | ripaxhans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | ripaxhnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | ripaxhrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | ripaxheu |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | ripaxhe |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | ripaxhou |
Ôtes codjowaedjes | come mete |
ripaxhe
- (v. å coplemint)
- diner a magnî plin s' vinte a (ene sakî, ene biesse, ene plante).
- Binawreus les cis ki djerièt après l' djustice, ca i sront rpaxhous.
- Rafristez l' tere, et l' ripaxhe, tot l' benixhant (litaneyes).
- (imådjreçmint) diner çou k' i fåt a (on dzir, on mezåjhe).
- On n' a k' ene seule veye, après tot; Ostant l' sawourer a gogo, Porshuve les çanses, cweri l' plaijhi Et so l' côp, ripaxhe tos ses dzirs — N. Goffart (fråze rifondowe).
- diner a magnî plin s' vinte a (ene sakî, ene biesse, ene plante).
- (v. sins coplemint)
- paxhe (magnî del yebe)
- Nosse vijhén l' marixhå aveut cwate vatches ki rpaxhént dins l' pasteure k' i gn aveut tot l' long d' l' aiwe. — L. Somme (fråze rifondowe).
- diner di l' amagnî assez po n' pus aveur fwin.
- Louke ti mere, k' est å fé l' soper; Ode tu l' hopea d' foumantès vôtes Et l' sope ås crompires k' est å feu : Come ele restchåfe ! Çou k' ele ripaxhe. — H. Bragard (fråze rifondowe).
- paxhe (magnî del yebe)
- (viebe å prono) si rpaxhe
Sinonimeye[candjî]
- (diner toplin a magnî, v.c.) : stotchî, gueder, rimpli, rapleni
- (diner a magnî assez po côper l' fwin, v.s.c.) : nouri
- (si rpaxhe) : s' epansler, si formouri, s' è fote plin s' vinte.
Ortografeyes[candjî]
E rfondou walon :
Ratournaedjes[candjî]
magnî del yebe
Loukîz a : paxhe

diner po fé contin on dzir
Arabe marokin : شبّع = chebbe3
Francès : satisfaire (fr)
Codjowas[candjî]
- indicatif prezintrece, prumire et troejhinme djins do singulî
- On s' ripaxhe ?
- Louke ti mere, k' est å fé l' soper; Ode tu l' hopea d' foumantès vôtes Et l' sope ås crompires k' est å feu : Come ele restchåfe ! Çou k' ele ripaxhe. — H. Bragard (fråze rifondowe).
- suddjonctif prezintrece, prumire et troejhinme djins do singulî
- Vôrîz ki dj' vos rpaxhe po rén ?
- kimandeu prezintrece, deujhinme djin do singulî, fôme camaerådrece
- Ripaxhe les, et c' est tot l' merci k' t' end årès.
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Viebes do walon avou l' betchete ri-
- Mots walons avou sacwants prononçaedjes coinreces
- Viebes do walon
- Viebes do walon ki s' codjowèt come mete
- Viebes å prono do walon
- Mots ki sont dins l'esplicant motî so l' Aberteke
- Codjowas do walon
- Codjowas do cåzant d' l' Indicatif Prezintrece do walon
- Codjowas do rwaitant d' l' Indicatif Prezintrece do walon
- Codjowas do cåzant do Suddjonctif Prezintrece do walon
- Codjowas do rwaitant do Suddjonctif Prezintrece do walon
- Codjowas d' l' atôtchî do Cmandeu do walon