xherbin
Apparence
-
toet d' xherbins
-
toet d' xherbins
-
meur di xherbins
Etimolodjeye
[candjî]Bodje almand « Scherbe » (spiyeure di pot) avou l’ cawete « -in »; mot cité dins l’ FEW 17 33b
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ʃɛʀ.ˈbɛ̃/ /hɛʀ.ˈbɛ̃/ /hɛʀ.ˈbæː/ /hɛʀ.ˈvɛː/ /ʃɛʀ.ˈpɛː/ (betchfessî xh)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ʃɛʀ.ˈbɛ̃/
- Ricepeures : xher·bin
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
xherbin | xherbins |
xherbin omrin (pus sovint eployî å pluriyal)
- boket d' pot, di veule.
- On spiyive des xherbins azès poyes po leu djezî — Motî Toussaint (fråze rifondowe et rarindjeye).
- On casse des xherbins po les poyes fé leu schåve e l' ivier — Mots du « Dictionnaire liégeois » et du « Glossaire de La Gleize » annotés par Camille Gaspard (fråze rifondowe et rarindjeye).
- (mot do bastimint) pitit cwåré d' ceramike metou so on meur.
- Amon Matagne, tot esteut gårni avou des xherbins — Motî del Hesbaye (fråze rifondowe).
- (ahesse di manaedje) pot u ôte sacwè sins grande valeur metowe po gårni ene måjhon, u k' on vout fote evoye.
- Cwand ti n' as pus po boere,
Ti cmince a t' acweri
Onk po k' ti poyes ti cscheure
Et ti t' fwais tot kixhiyî
Après fåt k' dji t' rakeuze
Ti n' as k' tos vîs xherbins
Pus tård fåt k' dji voeye
Vini foû tes kuînais* (?)
— Li camrade dè l'joie, Chanchet Barillié, 1852 (fråze rifondowe). - N a todi on xherbin po onk ki dvént po èn ôte ene pîce ki merite si plaece sol djivå — Marcel Slangen (fråze rifondowe).
- Del coujhene å gurnî, tot rlût, minme les xherbins — Émile Pècheur (fråze rifondowe).
- Après aveur rôbalé dvant tos ces xherbins do muzêye, dji m' ashia, moirt nåjhi del tiesse, divant sacwantes viyès posteures di porçulinne, et dji tuza, tuza lontins — Louis Lagauche, Prindez vosse Bordon, p. 11 (fråze rifondowe).
- —Tins, atrape, Beau Nuage!!
Patch! ine savate après l’ sôlêye. Ci fout l’ signâl, èt les hèrvês di totes les cognes aplovît so li s’crène dè pauve potince, qui n’ sét wice si hèrer èt houkî s’ feume— Joseph Vrindts, Tot tûsant (1924), Beau nuage, p.300.
- Cwand ti n' as pus po boere,
- (mot d’ djeu) bokets di ceramike ki les efants djouwèt avou.
- Ni djouwez nén avou vose bele, vos l' abimrez ; vocial des xherbins; amuzez vs avou çoula. — Joseph Vrindts, « Li pope d'Anvers » (1896), p.7 (fråze rifondowe).
- (mot do bastimint) grosse sipesse eschaye, k' on fjheut les toets avou, divant l' arivêye des fenès schayes et des eternites.
- Il ont rfwait on toet d' xherbins come dinltins — Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe et rarindjeye).
- (mot des mnujhîs et scrinîs) grosse schete di bwès, kécfeye po fé les toets come avou les gros boket di schaye.
Ratourneures
[candjî]Mots d’ aplacaedje
[candjî]- banc ås xherbins (Architecture rurale en Wallonie, Fagne et Famenne - Page 167)
Sinonimeye
[candjî]Dizeutrins mots
[candjî]Omofoneye
[candjî]- /ʃɛʀpɛː/: xherpea
Ortografeyes
[candjî]Ratournaedjes
[candjî]boket d' casson
- Francès : tesson (fr), débris de faïence (fr)
viye sacwè k' on wåde
- Francès : bibelot (fr), objet décoratif (fr)
plaque de schiste utilisé comme toiture
Waitîz eto
[candjî]Bate di dvize sol rifondaedje : https://berdelaedje.walon.org/viewtopic.php?p=8510#8510
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots do walon vinant d' l' almand
- Sustantifs do walon avou l' cawete -in
- Mots avou l' betchfessî xh
- Mots do walon di deus pîs
- Sustantifs do walon
- Sustantifs do walon ki l' pluriyal est pus corant
- Motlî do walon pol bastimint
- Motlî do walon po les ahesses di manaedje
- Motlî do walon po les djeus
- Motlî do walon des scrinîs
- Mots do walon avou des ratourneures