crosse
Apparence
Etimolodjeye 1
[candjî]Tayon-bodje latén « crusta » (« « çou k’ ewalpêye, ki rascove » »).
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /kʀɔs/ /kʀus/ /kʀɛs/ /kʀœs/, miersipepieuzmint e l’ notule ALW 1.25 ; (oyon O.OU) (cåzu k’ deus prononçaedjes).
- prononçaedje zero-cnoxheu : /kʀɔs/
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
crosse | crosses |
crosse femrin
- coûtche difoûtrinne d’ on pwin, d’ ene påstedjreye, et tote sacwè k’ a stî cûte e for.
- boket d’ pwin.
- Li gloriole des ôtes djamåye ni m’ temtêye,
Tant k’ dj’ a l’ cour binåjhe, ene crosse mi gostêye ! — Jean Bury, Joyeux rèspleus (1899), "L’awoureux Colas" (fråze rifondowe).
- Li gloriole des ôtes djamåye ni m’ temtêye,
- crape.
Ratourneures
[candjî]- wangnî s’ crosse
- fé magnî del crosse di dorêye (a èn efant)
- vos blessîz m’ modesteye ; ttaleure vos m’ froz ndaler e crosses : dijhêye po ene sakî ki vs vante, djeu d’ mots tot prindant li prumî sinse di "blesseure", ki dene tofer ene crosse (ene crape).
- rivni come sol crosse
- - Dj’ etind tot åtoû d’ mi k’ on hemlêye et k’ on tosse -
Vos vos djhoz dvintrinnmint : I rvénront co so crosses ! — Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Pasquèye », 1922, p.108 (fråze rifondowe). - — I frît tot l’ minme ine saqwè tot mètant on cay’wê è leû boke po djâser l’ wastate; mins, n’âyîz nou risse, les Djanèsses èt les Von Bissing tinèt à gogne nos fîrs Walons d’âs tchambes, qui s’ ont lèyî mète ine brâye èt, dèm-dè-dèm, riv’vnèt so l’deûgt dè flamingant come in’ oûhê so l’ crosse! — Joseph Vrindts, Tot tûsant (1924), Ine sicole flaminde po nos Députés walons, p.50.
- - Dj’ etind tot åtoû d’ mi k’ on hemlêye et k’ on tosse -
Mots d’ aplacaedje
[candjî]Sinonimeye
[candjî]- (boket d’ pwin) : croxhon
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
[candjî]coûtche difoûtrinne d’ on pwin
Etimolodjeye 2
[candjî]Tayon-bodje vî francike « krukkja » (baston å recrolé dbout).
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /kʀɔs/ /kʀɔʃ/ (minme prononçaedje cåzu pattavå)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /kʀɔs/
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
crosse | crosses |
crosse femrin
- baston arondi å dbout.
- Les martchands d’ vatche avnént todi avou leu crosse.
- (pus stroetmint) (e l’ eglijhe catolike) grand hôt baston d’ eveke (ossu grand l’ lu), recrolé å dbout.
- On rprezinte todi sint Nicolai avou ene crosse.
- baston (pu ahesse medicåle especiåle) avou èn aspoya å dzeu, po les clepeus awè pus åjhey a roter.
- mantche di bwès d’ on fizik.
Parintaedje
[candjî]Mots d’ aplacaedje
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
[candjî]baston po les clepeus awè pus åjhey a roter