diele
Apparence
(Redjiblé di dierne)
Etimolodjeye 1
[candjî]Tayon-bodje gayel * "dervula" (minme sinse), mot cité dins l’ FEW 3 50b.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /djɛl/ /d͡ʒɛl/ /dɛːl/ /del/ miersipepieuzmint e l’ notule ALW 6.2 .
- prononçaedje zero-cnoxheu : /djɛl/
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
diele | dieles |
diele omrin
- (djeyolodjeye) blancåsse årzeye k' on s' sierveut et po fé les meurs e stramé, des brikes refractaires, et des pavés.
- C' est on meur plaké avou del diele
- On maxhive del diele avou del fouwaye po fé des hotchets.
- Ele aveut ene narene come ene pitite nokete di diele et vos årîz djuré k' on aveut fwait s' boke avou ene miyete di rodje coleur ; — Joseph Vrindts, « Li pope d'Anvers » (1896), p.63 (fråze rifondowe).
- Del diele, c' est do chisse tourné a poûssire — Louis Baijot (fråze rifondowe).
- (pus stroetmint) cwåré pavé k' on meteut po gårni les tchminêyes.
Ratourneures
[candjî]- fosse a l' diele : la k' on l' saetche.
- del diele ! : criyaedje des martchands d' diele ki rôlént les viyaedjes.
- evoyî al diele : evoyî å diåle; on dit eto : al cole, al djote.
- ome di diele : sorno des Almands do tins del Grande Guere
Parintaedje
[candjî]Sinonimeye
[candjî]Mots vijhéns
[candjî]Rilomêye do mot
[candjî]Li mot dins on tite di live, di gazete, di soce, di marke
- Al fosse al diele : roman da Henry Matterne
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
[candjî]Etimolodjeye 2
[candjî]Tayon-bodje gayel * "derveta" (minme sinse); mot cité dins l’ FEW 3 46a.
-
diele atrapêye d' on vea
-
maye avou deus dieles sol mashale
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /djɛl/ /d͡ʒɛl/ /djɛf/ /d͡ʒɛf/ /ɡɛf/ /djɛt/ /d͡ʒɛt/ /djɛːt/ /djɛːd/ /ɡɛːt/ /ɡɛt/ /sdjɛt/ /zdjat/ Prononçaedje a radjouter miersipepieuzmint e l’ notule ALW 15.48 (36 prononçaedjes).
- prononçaedje zero-cnoxheu : /djɛl/
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
diele | dieles |
diele omrin
- (pus sovint eployî å pluriyal) ronde plake sol pea, nén foirt gråve, di sacwants cåzes.
- plake sol pea des djins, todi bén setche, sovint ronde, ås boirds bén markés.
- Po les dieles, mete del crinme dissu — Motî Léonard (fråze rifondowe).
- ronde plake, ås boirds bén marké avou bråmint des pelakes, come des latons, k' acsût les vatches, et ki s' pout prinde ås djins, a cåze d' ene tchamosseure del pea, ki l’ sincieus no, c’ est : Trichophyton verrucosum.
- souwaedje del pea a cåze do froed, e-n ene pitite plaece.
- Cwand i bijhele, ca dj' a tot d' shûte mi vizaedje plin d' dieles — Motî Pirsoul (fråze rifondowe).
- plake sol pea des djins, todi bén setche, sovint ronde, ås boirds bén markés.
- (nén contåve) maladeye ki dene ces plakes la.
- Les vatches ont atrapé del diele — Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe).
- Dj' a ene plake di diele so m' bresse — Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe).
Sinonimeye
[candjî]- ronde plake ås djins : rowe Sinte-Catrene
- crevåde do froed : sbijheure
Omofoneye possibe
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
[candjî]ronde plake cåzêye pa ene tchamosseure del pea; Loukîz a : tegne
- Arabe marokin : ڭوب (ary) = gob, قرع (ary) = قْرع = qre3
- Almand : Kälberflechte (de), Glatzflechte (de), Borkenflechte (de), Scherpilzflechte (de), Ringflechte (de), Brillenflechte (de) (bovrins)
- Inglès : ringworm (en)
- Francès : teigne (fr), dartre (fr), mycose (fr)
- Gåmès : dêrte, dierpe
- Neyerlandès : ringworm (nl)
- Picård : derne (pcd)
- Kimon amazir marokin : ⵜⴰⴼⵓⵔⵉ (zgh) = tafori
Waitîz eto
[candjî]Lijhoz l’ årtike diele so Wikipedia
Categoreyes :
- Raspepyîs årtikes do walon
- Mots do walon
- Walon
- Mots do walon vinant do gayel
- Mots do walon d' on seu pî
- Sustantifs do walon
- Motlî do walon pol djeyolodjeye
- Mots do walon avou des ratourneures d' esplicaedje
- Mots do walon avou des ratourneures
- Mots avou 36 prononçaedjes
- Sustantifs do walon ki l' pluriyal est pus corant
- Mots do walon esplikés pa leu no sincieus
- Sustantifs nén contåves do walon