Aller au contenu

don

Èn årtike di Wiccionaire.

Etimolodjeye 1

[candjî]

Tayon-bodje latén « tum » (adon, ça fwait ki).

Prononçaedje

[candjî]

Adviebe

[candjî]
  1. (dins èn arinnoe) po côper l' fråze ey arinner li ci (cene) k' on cåze avou.
    1. po lyi dmander d' responde.
      • Vos nel frîz nén, don, vos !
      • (tot djåzant d' on calin) Mins kî çk' a tchî on stron parey et ki n' l' a nén rascovrou, don ? Joseph Lahaye (fråze rifondowe).
      • Ti sais bén comint çki ça va, don! Po cmincî, c' est totès fricassêyes di mouzons Lorint Hendschel, So l’ Anuti.
    2. po lyi dmander di s' rissovni.
      • Savoz bén, don, ci sôre di djin la ki vlèt-z esse pus catolikes ki l' påpe Lucyin Mahin.
    3. po lyi dmander d' constater.
      • I nd aveut d' keure, don, lu, k' ele lyi racontaxhe so les diåles et les nûtons, et les deus macrales Magrite et Zabele Lucyin Mahin.
      • Mins, c' est nén possibe, don, Sint Pire Louis Baijot (fråze rifondowe).
    4. po dire k' on est d' acoird avou lu (leye).
      • Bén awè, don, ki l' martchî des efants, et des grandès djins ossu, pout siervi d' djéndjole ås måhonteus Joseph Lahaye (fråze rifondowe).
  2. replaece…
    1. …on moumint nén defini, dins l' avni, dins l’ ratourneure : did ci a don, did ci don, disk' a don.
    2. …on moumint nén defini, dins l' passé, dins l’ ratourneure : dispu don.
    3. mostere ene plaece nén defineye, å lon, dins l’ ratourneure : inte ci et don.
Mots d’ aplacaedje
[candjî]
Sinonimeye
[candjî]
Fås amisse
[candjî]

Li francès «donc», al tiesse di fråze, ni respond todi nén ås uzaedjes di "don" e walon. Mins on-z etind sovint, asteure, metou al tiesse d' ene fråze, li francijha «donk».

Ratournaedjes
[candjî]
dins èn arinnoe
moumint nén defini, dins l' avni
moumint nén defini, dins l' passé

Etimolodjeye 2

[candjî]

Svierba do viebe « diner »

Sustantif

[candjî]
singulî pluriyal
don dons

don omrin

  1. cwårs ou sacwè k' on dene a ene djin etrindjire.
    • Les signeurs fijhént des dons ås abeyes po s' fé pardoner leus petchîs.
Parintaedje
[candjî]

Loukîz a : « diner »

Mots d’ aplacaedje
[candjî]

Sinonimeye

[candjî]

Ratournaedjes

[candjî]
don

Sustantif

[candjî]
singulî pluriyal
don dons

don omrin

  1. don (mot scrît eyet prononcî e francès come e walon) cwårs ou sacwè k' on dene a ene djin etrindjire.