hazi
Walon (Rifondou)[candjî]
Etimolodjeye[candjî]
Tayon-bodje vî francike * « haitjan » (« broûler »), did la l' idêye k' on tchåfe on clå po l' astoker.
Prononçaedje[candjî]
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ha.ˈzɪ/ /ha.ˈzi/ (H prumrece)
- (pa rfrancijhaedje) /a.ˈzi/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ha.ˈzi/
- Ricepeures : ha·zi
Viebe[candjî]
Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | hazi / hazixh |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | hazixhoz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | hazixhans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | hazixhnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | hazirè / hazixhrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | hazixheu |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | hazixhe |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | hazi |
Ôtes codjowaedjes | come prusti |
hazi (viebe å coplemint)
- astoker on clå, ene visse tot l' tchåfant foirt po k' i tegne mî.
- On hazixh on clå — Motî Haust (fråze rifondowe).
- On n' såreu råyî ç' clå la, il est hazi d' l' ôte costé — Motî Forir (fråze rifondowe).
- (pa stindaedje do sinse) planter on clå.
- Ene fråze d’ egzimpe est co a radjouter.
- (imådjreçmint), (belès-letes) djonde solidmint.
- L' amour restchåfe et mete al fiesse,
Nos deus cours k' il a bén hazi— Martin Lejeune, "Prétimps dè coûr", 1897 (fråze rifondowe).
- L' amour restchåfe et mete al fiesse,
Parintaedje[candjî]
(minme sourdant etimolodjike)
Sinonimeye[candjî]
astoker on clå, ene visse tot l' tchåfant foirt
Ortografeyes[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Li mot n’ est nén dins : C8
Sipårdaedje do mot[candjî]
Ratournaedjes[candjî]
Pårticipe erirece[candjî]
hazi omrin
- Pårticipe erirece omrin do viebe "hazi".
- L' amour restchåfe et mete al fiesse,
Nos deus cours k' il a bén hazi— Martin Lejeune, "Prétimps dè coûr", 1897 (fråze rifondowe).
- L' amour restchåfe et mete al fiesse,
Codjowas[candjî]
Dobès rfondowes | ||
---|---|---|
hazi | hazixh |
- Do viebe «hazi»
- indicatif prezintrece, prumire djin do singulî
- kimandeu prezintrece, deujhinme djin do singulî, fôme camaerådrece
Addjectif[candjî]
singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | hati | hatis |
femrin padrî | hateye | hateyes |
femrin padvant | hateye | hateyès |
hazi omrin
- broûlé ådzeu.
- Ene fråze d’ egzimpe est co a radjouter.
Ratournaedjes[candjî]
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots do walon vinant do vî francike
- Mots avou on H prumrece
- Mots do walon di deus pîs
- Viebes do walon
- Viebes do walon ki s' codjowèt come prusti
- Viebes del cwatrinme troke
- Mots do walon avou on sinse imådjrece
- Motlî do walon po les belès-letes
- Mots do grand Payis d' Lidje
- Pårticipes erireces do walon
- Viebes do walon ki l' pårticipe erirece est parey ki l' infinitif
- Codjowas do walon
- Dobès rfondowes di codjowaedje do walon
- Codjowas do cåzant d' l' Indicatif Prezintrece do walon
- Codjowas d' l' atôtchî do Cmandeu do walon
- Codjowas do cåzant di l' Indicatif Prezintrece do walon
- Addjectifs do walon
- Addjectifs ås cénk cognes ortografikes