lune

Loukîz eto : Lune.

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

Tayon-bodje latén « luna ». Li son u si prononce ë disk’ a Lidje, did la les scrijhaedjes « leune » e Feller. Mins çoula n’ a nén stî ritnou e rfondou, ca gn a måy li prononçaedje « *leûne ».

Prononçaedje

AFE :
- diferins prononçaedjes : /lyn/ /lœn/ /løn/ /løːn/, miersipepieuzmint e l’ notule ALW 3.12  ; (cåzu k’ deus prononçaedjes).
- prononçaedje zero-cnoxheu : /lyn/

Sustantif

singulî	pluriyal
lune	lunes

lune femrin

(astronomeye) mwaisse satelite del Daegne, ki s’ mostere å mitan di s’ moes, come ene grosse ronde bole pindowe å cir, ki lût del nute, et ki crexhe et discrexhe tos les 28, 29 djoûs.
- Li lune louméve les campagnes; on s’ åreut creyou e plin djoû.
- Sins lyi responde, Bietrand bodja s’ haime, et s’ assaetcha-t i l’ djonnea e-n ene plaece do pazea, la ki l’ lune flaxhive a plin. — Joseph Mignolet, "Li Payîs des Sotês", 1926, p. 35 (fråze rifondowe).
(cronolodjeye) moes del lune.
- Cwand fwait bon l' prumî mårdi, c' est bon sene po tote li lune — Motî Alphonse Massaux, a « lëne » (fråze rifondowe).
- I rcandje di costume a totes les lunes.
satelite d’ ene bole ciryinne.
- C’ est l’ cwatrinme lune di Djupiter.

Ratourneures

vizaedje come ene plinne lune
ostant pinde li lune avou ses dints
i fåt planter a deure lune : doûce creyance so l’ rapoirt del Lune avou l’ crexhance des verdeures.
li lune si bate avou l’ solea; u: li lune djowe avou l’ solea : si dit tins d’ ene eclipe di lune.
candjî a totes les lunes: candjî toltins.
Fr. être instable, inconstant, versatile.
esse dins l’ lune : tuziner, sondjiner.
F. être dans la lune, être distrait.
cwand on pout pinde on modoe al lune, c' est sene di bon tins
toumer e-n ene boune lune