mådi
Loukîz a : «Mådi» (Mâdi, Djan d' Mâdi)
Walon (Rifondou)[candjî]
Etimolodjeye[candjî]
Tayon-bodje latén «mălĕdicĕre» (må dire); li codjowaedje walon a dandjreus stou assaetchî på ci do contråve «beni», çou ki dene on mot avou l’ cawete di codjowaedje « -i » des viebes.
Prononçaedje[candjî]
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /mɔː.di/ /maː.di/ /mã.di/ /moː.di/ /moː.dœ/ (betchfessî å)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /mɔː.di/
- Ricepeures : må·di
Viebe[candjî]
Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | mådi / mådixh |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | mådixhoz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | mådixhans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | mådixhnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | mådirè / mådixhrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | mådixheu |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | mådixhe |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | mådi |
Ôtes codjowaedjes | come prusti |
mådi (v. sins coplemint)
- (mot d’ rilidjon) dimander a Diu on punixhmint po.
- Li Bon Diu mådixha Cayin. — Motî Forir (fråze rifondowe).
- Il a mådi ses efants. — Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe).
- vey evi (èn ovraedje, èn etruvén).
- Si trovant dins l' mizere, li pôve ome mådixh si destinêye. — Motî Forir (fråze rifondowe).
Parintaedje[candjî]
Sinonimeye[candjî]
Contråve[candjî]
Ortografeyes[candjî]
Ratournaedjes[candjî]
dimander a Diu on punixhmint
Pårticipe erirece[candjî]
mådi omrin
- Pårticipe erirece omrin do viebe "mådi", ki pout esse eployî come addjectif et come sustantif.
Codjowa[candjî]
Dobès rfondowes | ||
---|---|---|
mådi | ![]() |
mådixh |
- Do viebe «mådi»
- indicatif prezintrece, prumire djin do singulî
- kimandeu prezintrece, deujhinme djin do singulî, fôme camaerådrece
Addjectif[candjî]
singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | mådi | mådis |
femrin padrî | mådeye | mådeyes |
femrin padvant | mådeye | mådeyès |
mådi omrin
- (come addjectif djondrece, todi metou padrî l’ no) (mot d’ rilidjon) disbeni d' ses parints, d' ene foice dizeutrinne.
- Asteure, vo t' la mådi del daegne k' a boevou l' sonk da t' fré, et k' c' est t'-minme les cåzes. — Lorint Hendschel, Li Djneze (ratournaedje).
- Les tchamps mådis, c' est pask' i gn aveut des spôres di tcherbon eterêyes la dispu lontins.
- Li manant qui vique et qui moûrt dizo l’fèrôme dè signeûr, èl lome li tchèstê mådit — Joseph Mignolet, "Li Payîs des Sotês", 1926, p. 27.
- (come addjecif djondrece, todi metou padvant l’ no) k' amoenne do penin (dit dins ene fråze mouwrece).
- On mådi procès m' a rwiné. — Motî Forir (fråze rifondowe).
- Mådeye voye ! — Motî Forir (fråze rifondowe).
- Mådeye guere ! — Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe).
Sinonimeye[candjî]
- (k' amoenne do penin) : veyou-evi
- (k' amoenne do penin, dins ene fråze-criya) : måssî, niche, mannet, troyreye di
Ortografeyes[candjî]
Ratournaedjes[candjî]
disbeni
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots do walon vinant do latén
- Viebes do walon avou l' cawete -i
- Mots avou l' betchfessî å
- Mots do walon di deus pîs
- Viebes do walon
- Viebes do walon ki s' codjowèt come prusti
- Viebes del cwatrinme troke
- Motlî do walon pol rilidjon
- Pårticipes erireces do walon
- Viebes do walon ki l' pårticipe erirece est parey ki l' infinitif
- Codjowas do walon
- Dobès rfondowes di codjowaedje do walon
- Codjowas do cåzant d' l' Indicatif Prezintrece do walon
- Codjowas d' l' atôtchî do Cmandeu do walon
- Codjowas do cåzant di l' Indicatif Prezintrece do walon
- Addjectifs do walon
- Addjectifs ås cénk cognes ortografikes
- Addjectifs do walon todi metous padrî
- Addjectifs do walon todi metous padvant