Aller au contenu

schiråde

Èn årtike di Wiccionaire.
Ordinairmint Dirî cossoune
s’ on prononce /sk/
schiråde eschiråde

Etimolodjeye 1

[candjî]

Bodje « schir- », bodje A do viebe « schirer », avou l’ cawete « -åde »; mot cité dins l’ FEW 17 105b.

Prononçaedje

[candjî]

Sustantif

[candjî]
singulî pluriyal
schiråde schirådes

schiråde femrin

  1. (mot d’ medcén) (contåve) grande plåye, fwait pa åk ki côpe.
  2. (imådjreçmint) plaece d' on frut, d' ene plante la k' on a côpé.
    • D' on côp d' dint, dji råye li tiesse a on boket d' frut, pu djel here e souke ki s' vént plaker sol schiråde Jean-Pierre Dumont (fråze rifondowe).
  3. (mot d' costire) (contåve) longou disfijhaedje d' on mousmint shuvant les fis del sitofe.
    • I s' a fwait ene bele schiråde al marone tot zouplant les fis d' ronxhe.
Ratourneures
[candjî]
  1. A l' schiråde, Mareye k' est malåde (u: Mareye Maråde); å grand feu, les shijhes e feu u : Al schiråde, Hinri k' est malåde; å grand feu, Hinri k' est djoyeus u : Al schiråde, po les malådes; å grand feu, po ls amoreus : criyaedje del schiråde (pitit feu).
Sinonimeye
[candjî]
Ortografeyes
[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : R13
Ratournaedjes
[candjî]
  • F. blessure, entaille, déchirure, balafre, estafilade
  • déchirure

Etimolodjeye 2

[candjî]

Calcaedje « achoura » (motoit pal voye do trouk), avou l’ cawete « -åde » (fåsse cawete).

Li rfondaedje di ç’ mot cial est co so balance. Fåt i scrire « schiråde » u « chiråde » ?

Sustantif

[candjî]
singulî pluriyal
schiråde schirådes

schiråde femrin todi singulî (nén contåve)

  1. (foclore) (cronolodjeye) pitit feu di strin u d' fetchires k' on fwait å crås mårdi, et fé potchî les djins k' ont bén magnî ådzeu (i schirèt l' feu po n' nén "schirer" zels-minmes).
  2. (mot d’ houyeu) pitit feu ki fwait splôzer l' gaz et fé on raboula.
    • -Ki l' Bon Diu m' endè wåde !
      Sinte Båre n' e-st ele nén la ?
      -I n' fåt k' ene simpe schiråde :
      On dmeure e raboula !Martin Lejeune, "Tot riv’nant dè beûr" (fråze rifondowe).
Sinonimeye
[candjî]

chirêye

Ratournaedjes
[candjî]
  • petit feu