Aller au contenu

schover

Èn årtike di Wiccionaire.
(Redjiblé di schoveuse)

Etimolodjeye

[candjî]

Tayon-bodje latén « scopa » («ramon»), avou l’ cawete di codjowaedje « -er » des viebes

Prononçaedje

[candjî]

Viebe

[candjî]
Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) schove
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) schovez
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) schovans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) schovnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) schovrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) schovéve
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) schove
pårt. erirece (dj’ a, vos av) schové
Ôtes codjowaedjes sipepieus tåvlea

schover (viebe å coplemint)

  1. rinetyî al tere avou on ramon.
    • Schover l' måjhone. Motî Forir (fråze rifondowe).
  2. fé prôpe, rindjî.
    • Schover l' måjhone. Motî Forir (fråze rifondowe).
  3. netyî ene tchiminêye.
    • Schover les tchminêyes. Motî Forir (fråze rifondowe).
  4. (mot d’ pexheu)
    • Schover po pexhî ås govions. Motî Forir (fråze rifondowe).
  5. (mot d' costire) dischinde al tere tot djåzant d' ene mousseure trop longue.
    • Vosse rôbe est si longue k' ele schove li poussire del voye. Motî Forir (fråze rifondowe).
  6. kissemer evoye.
    • Li bijhe vént do schover
      Kékès flotches trop fråjhûles
      Djus del håye cial djondant. Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Tåv’lê d’iviér », 1912, p.23 (fråze rifondowe).
  7. tchessî (ene sakî k' on n' vout nén), bate comifåt dins ene lûte.
    • Su l’ vôye qui nos min.ne à l’èglîje,
      Li vint a chové lès nûléyes,
      Nos massales rodjichenut d’zo l’ bîje
      On s’ rafîye tot laudje dèl vièspréye.
      Jacques Desmet.

Ratourneures

[candjî]
  1. les noûs ramons schovèt voltî, les noveas ramons schovnut voltî, les noveas ramons schovèt voltî
  2. schover l’ pavêye

Parintaedje

[candjî]

Mots d’ aplacaedje

[candjî]

schover evoye, schover foû

Mots vijhéns

[candjî]

broushî, broushter, schovter

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

[candjî]
rinetyî al tere avou on ramon
tchessî ene sakî
rindjî
netyî ene tchiminêye
rimouwer l' aiwe po-z amoussî les pexhons e rijhea