tchivå
Apparence
Plinne cogne (råle) | Spotcheye cogne |
tchivå /ʧi.'vɔː/ |
tchvå /ʧfɔː/ |
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje gayel «caballus» (mwais tchvå, tchivå amedé), pal voye do patwès latén, çou ki dene on mot avou l’ cawete « -å »).
Prononçaedje
[candjî]Loukîz a : « tchvå »
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /t͡ʃi.ˈvɔː/ /t͡ʃi.ˈvaː/ /t͡ʃi.ˈvoː/ /t͡ʃy.ˈvaː/ /t͡ʃy.ˈvoː/ /t͡ʃɛ.ˈvoː/ /t͡ʃœ.ˈvoː/ (betchfessî å)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /t͡ʃi.ˈvɔː/
- Ricepeures : tchi·vå
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
tchivå | tchivås |
tchivå omrin
- (no d’ biesse ås tetes) biesse ås tetes, a cwate pates, avou å coron on seu doet ricovrou d' on shabot, ki l’ sincieus no, c’ est : Equus caballus.
- Les femes, c’ est come les tchvås, voess : i fåt ls aveur po les cnoxhe ! (i riyèt)
DJAN-LOUWIS. – Mareye-Linåd lyi a tapé del poude ås ouys. — Joseph Mignolet, « Li tchèsturlinne dèl Bèle Rotche, 1922, p.15 (fråze rifondowe). - Insidon, tchaeke côp k' c' esteut martchî e viyaedje, on veyeut ariver tot timpe å matén on drole di tchår saetchî pa on vî etike tchivå. — Guy Brener (fråze rifondowe).
- Les femes, c’ est come les tchvås, voess : i fåt ls aveur po les cnoxhe ! (i riyèt)
Ratourneures
[candjî]- ovrer come on tchvå
- brider si tchvå på cou
- {{r|lete come on tchvå
- ci n’ est nén li tchvå k’ a wangnî l’ avoenne ki l’ a
- li meyeu des tchvås a touwé s’ mwaisse
- i fåt moenner si tchvå come on l’ kinoxhe
- våt mî cori après si tchvå ki d’ el rilever
- sol tins k’ l’ avoenne crexhe, li tchvå creve
- esse li tchvå d’ coirdea
- va s’ dire çoula a on tchvå d' bwès, i t’ pitrè
- come on tchvå : foirt vigreus.
- monter so ses grands tchvås.
- Monsieu monta so ses grands tchvås, tot djhant k' dj' ènd aveu minti, ki dj' n' aveu nol amateur, ki dj' lyi voleu haper ses çanses !... — Henri Simon, "Janète" (1911), eplaidaedje da Jean Haust di 1936), p.154 (fråze rifondowe).
- li Rotche ås tchvås : no d' ene plaece Rdû.
Parintaedje
[candjî]- tchivalî
- tchivålet, tchivåler
- atchvaler, atchvalaedje, atchvalmint
- tchivalidî (noûmot)
(minme sourdant etimolodjike)
Mots d’ aplacaedje
[candjî]- riméde di tchvå
- tchivå d’ coirdea
- tchivå d' bwès
- tchivå d’ mer
- tchivå-godet
- tchivå ås deus rowes: velo
Dizotrins mots
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
[candjî]biesse ås tetes Equus cabalus
Waitîz eto
[candjî]Lijhoz l’ årtike tchivå so Wikipedia
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots avou l' shuvion TCH-V
- Mots do walon vinant do gayel
- Sustantifs do walon avou l' cawete -å
- Mots avou l' betchfessî å
- Mots do walon di deus pîs
- Sustantifs do walon
- Motlî do walon po les nos d' biesse ås tetes
- Mots do walon esplikés pa leu no sincieus
- Mots do walon avou des ratourneures
- Mots do walon k' on rtrouve dins des nos d' plaece