berdouxhî

Walon (Rifondou)[candjî]

Tayon-bodje latén « brittus » (Burton), cåzer come on Burton (minme tayon-bodje ki «aberteke», «eburtaker») avou l’ cawete di codjowaedje « -î » des viebes; adon do minme sourdant k’ el galo « berdasser », li pweturlin-sintondjès « brdassàe », evnd; mot cité dins l’ FEW 1 541b.

AFE :
- diferins prononçaedjes : /bɛʀ.du.ˈʃiː/ /bɛʀ.du.ˈʃi/ (waitîz cial ådzo e hagnon «ortografeye»)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /bɛʀ.du.ˈʃiː/
Ricepeures : nén rcepåve

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	berdouxhe
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	berdouxhîz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	berdouxhans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	berdouxhnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	berdouxhrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	berdouxhive
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	berdouxhe
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	berdouxhî
Ôtes codjowaedjes	come waitî

cåzer on lingaedje k' on n' comprind nén; må cåzer on lingaedje etrindjir.
- I berdouxhe on pôk l’ almand — Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe).
cåzer bråmint, mins po dire tolminme cwè.
- I berdouxhnut bråmint dtrop po dire totès verités — Félicien Barry (fråze rifondowe).
- Il esteut sô, foirt, minme, et i berdouxhive a lu-minme : Leyon Cranasse a stî tchampete pa amour — Félicien Barry (fråze rifondowe).
cåzer tot grognant, et k’ on n’ vos etind nén.
- Cwè çk’ i berdouxhe co la ? — Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe).
fé do brut.
fé do brut tot toumant (dins les montêyes), tot s' kiboutant dins ene bôråde.
- L' ome a berdouxhî bonzet roed al valêye des montêyes do lahôt — Motî Gilliard (fråze rifondowe).

berdouxhî a faxhene: rôler a faxhene (si leyî rôler come on fagot so ene pindante waide, tot cåzant d' efant ki djouwnut a ça)
- I berdouxhît tos a faxhene,
  I s’ kimesbridjît les oxheas,
  Si rôlît i disk’ el coujhene
  Conte l’ aisse do feu e-n on hopea — Thomas-Joseph Angenot, dins Li viye feme essevleye (fråze rifondowe).