Aller au contenu

blene

Èn årtike di Wiccionaire.
Li rfondaedje di ç’ mot cial est co so balance. Fåt i scrire « blene » u « bleme » ?

Etimolodjeye

[candjî]

Bodje norwès « blâmi » (bleuwe coleur, pu bleu sol pea, coixheure) avou on ridaedje M/N, adon racuzinåve avou francès « bleime ».

Prononçaedje

[candjî]

Sustantif

[candjî]
singulî pluriyal
blene blenes

blene femrin

  1. (mot d’ medcén) parfonde coixheure.
    • I s' a atrapé avou s' få: ça fwait ene fameuse blene Motî Alphonse Massaux (fråze rifondowe).
    • Il a stî a schlide, il a tcheu et il a rintré avou ene blene a si djno Motî Alphonse Massaux (fråze rifondowe).
    • I s' a fwait ene roede blene dins s' vizaedje ALW 15 sol medcene, p. 142 (fråze rifondowe).
    • I s' a-st atrapé; il a ene boune blene a s' pougnet.
  2. (mot d’ årtisse des biesses) (mot d’ acleveu di tchvås) parfond boigne clå do shabot d' on tchvå.
    • No tchvå a ene blene al seyete do pî Motî del Lovire, a «sayète» (fråze rifondowe).
    • Ene blene, c' est on piercet etur li fortchete et l' muraye Motî Léonard, p. 504 (fråze rifondowe et rarindjeye).
  3. (pa stindaedje do sinse) côpaedje dins åk po magnî.
  4. (mot d' costire) grans coschiré boket d' on mousmint.
  5. gros boket d' tchå.
    • Il a mindjî deus grandès blenes di tchå.
    • Cwand vos åroz co ene blene pareye so vosse consyince (= estoumak), vos pôroz nd aler Motî do Coûtchant walon (fråze rifondowe).
  6. (mot des cinsîs) grande sitindêye di tchamp (dedja fini, cwand on overe dissu).

Ratourneures

[candjî]
  1. a blene, a blene di tchén

Parintaedje

[candjî]

(minme sourdant etimolodjike)

Sinonimeye

[candjî]
parfonde coixheure
gros boket

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ôtès ortografeyes (avou des sourdants nén rkinoxhous) :
Li mot n’ est nén dins : C13, R13

Ratournaedjes

[candjî]
parfonde coixheure
må do shabot d' on tchvå