mostrer
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén « monstrare » (minme sinse).
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /mɔs.ˈtʀe/ /mɔs.ˈtʀɛ/ /mɔs.ˈtʀiː/ /mus.ˈtʀe/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /mɔs.ˈtʀe/
- Ricepeures : mos·trer
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | mostere |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | mostrez |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | mostrans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | mosternut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | mosterrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | mostréve |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | mostere |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | mostré |
Ôtes codjowaedjes | sipepieus tåvlea |
mostrer
- (viebe å coplemint) fé vey.
- Mostrez m' vosse bultén.
- Mostrez m' on pô vos mwins, vir si ele sont prôpes — Motî del Fagne et del Tieraxhe (fråze rifondowe).
- Tot s' cotapant didins s' fåstroû, i lzî mostréve k' i n' aveut rén d' cassé — Lucien Somme (fråze rifondowe).
- Bin binamé, li mêsse dèl mohone nos mostra tos sès batch avou dès tot ptits pèhons, dès mostrers, come dès maques d' atètches — François Nyns.
- (viebe å coplemint) espliker.
- Mostrez on pô å gamén comint i doet fé ses carculs — Motî del Fagne et del Tieraxhe (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) prover d' ene sincieuse manire.
- Et l’ solo, come po mostrer k’ c’ est bén lu k’ est l’ mwaisse, a rhoumé al mer tot çou ki l’ Mouze lyi aveut-st apoirté et nd a fwait des noûlêyes ki l’ vint a-st atchessî do costé del tere — Henri Simon, "Wice va l’êwe" (1907) (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) aprinde a (ene sakî) kimint çk' i fåt fé; lyi dner l' egzimpe.
- I n' è pout rén, l' gamén; avou s' halcotî d' pere, i n' a måy sitî mostré.
- I fwait todi l' malén, mins il a portant bén dandjî d' esse mostré — Motî do Virwin (fråze rifondowe).
- Divant d' criyî so èn efant, i l' fåt dabôrd mostrer — Motî del Fagne et del Tieraxhe (fråze rifondowe).
- (viebe å prono) : Loukîz a : « si mostrer ».
Notule d’ uzaedje
[candjî]Dins l' sinse d' "aprinde a (ene sakî)", li droet coplemint, c' est l' djin k' on lyi mostere; les fråzes sont sovint al vwès å nén-adjixhant sudjet (vwès passive).
Ratourneures
[candjî]- çou ki dveut esse mostré; c' est çou k' i faleut mostrer: fôrmule al fén d' on sincieus provaedje; (fr= CQFD).
Parintaedje
[candjî]Sinonimeye
[candjî]- (aprinde): acsegnî, bén aclever, bén elever, scoler
- (prover d' ene sincieuse manire): dimostrer
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî]fé vey