roemyî
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén « rumen » (panse), avou l’ dobe cawete « -yî » des viebes
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes :
- /ʀøː.ˈmjiː/ /ʀøː.ˈmji/ /ʀoː.ˈmi/ /ʀuː.ˈmi/ /ʀɛ.ˈmiː/ /ʀwɛ.ˈmiː/ /ʀɛ.ˈme/ /ʀwɛ.ˈmɛ/ /ʀwɛ.ˈme/ /ʀwa.ˈmɛ/ /ʀwa.ˈme/ /ʀwaː.ˈme/ (betchfessî oe)
- (avou ristitcheye voyale) /ʀi.wɛ.ˈmɛ/ /ʀi.wa.ˈmɛ/ /ʀi.wa.ˈmiː/ /ʀi.wɛ.ˈmiː/ /ʀy.waː.ˈme/ /ʀœ.waː.ˈme/ /ʀɛ.wa.ˈmɛ/ /ʀɛ.wɛ.ˈmɛ/ (36 prononçaedjes)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ʀwɛ.ˈmjiː/
- diferins prononçaedjes :
- Ricepeures : roe·myî
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | roemeye |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | roemyîz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | roemians |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | roemeynut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | roemeyrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | roemyive |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | roemeye |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | roemyî |
Ôtes codjowaedjes | come tcheryî |
roemyî
- (v. sins coplemint) (mot d’ zolodjeye) (mot des cinsîs) fé rmonter l' amagnî del panse al boke, po l' rimawyî, tot djåzant d' ene vatche, d' ene berbis.
- Nosse vatche roemeye; ça lyi va mî — Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe).
- Les biesses roemièt påjhûlmint e l’ ombe— Henri Simon, "Mès cwate moumints" (1907) (fråze rifondowe).
- Les vatches et les berbis si coûtchèt sol verdeure
Po roemyî leu payele k' ele trovèt sins displi ! — Louis Lagauche, "L' inmant", (1947), A ‘n-ancyin payîsan, p. 153 (fråze rifondowe). - Dins l' Åtche di Noyé, Xham esteut ki rwaitive li vatche roemyî; el riwaitive flater — Lucyin Mahin, Li batreye des cwate vints.
- (mot d’ fiziolodjeye) (camaerådreçmint) fé passer (èn amagnî) houte do stoumak.
- Dj' a mindjî ene dimeye live di rinne-glôdes, mins ça n’ a nén stî rén po les roemyî — Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
- (imådjreçmint) (v. sins coplemint) tuzer et ratuzer a des noerès idêyes.
- Il est la ki roemeye dins s' coine.
- (viebe å coplemint) tuzer et ratuzer a (des noerès idêyes).
- Cwè çki m' roemeye co la ?
-
ene vatche ki roemeye
-
ene berbis ki roemeye
-
on din ki roemeye
Parintaedje
[candjî](minme sourdant etimolodjike)
Sinonimeye
[candjî]- (biesse) : rimawyî, groumyî, rimaxhî
- (camaraedreçmint, didjerer): didjerer
- (djin) : rouminer, racatuzer
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
- rèwamè : S0
- r'wâmer : S109
- = ? (rwèmer) : G152
- reûmyi : FC99
- riwèmî : C99
- rèmî : FE1, E34
- roumyer : E165
- reûmî : FC99
- rwamè / riwamè : C8, S0
- roumyî : E1
- roumî : E1
- reûmyî : C99
- reûmi : O4
- riwamî : C99
- rwâmer / ruwâmer : S117
- raumi : O4
- rèwèmè : S0
- rwèmî : E1
- rwamer : S117
- rèmer : E1, E165 p. 200, S0
- rwèmè / riwèmè : C8
- reuwâmer : S104
E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî]fé rmonter l' amagnî del panse al boke
tuzer et ratuzer a des noerès idêyes
Pårticipe erirece
[candjî]roemyî omrin
- Pårticipe erirece omrin do viebe "roemyî".
Waitîz eto
[candjî]Lijhoz l’ årtike roemiaedje so Wikipedia
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots do walon vinant do latén
- Mots do walon avou ene dobe cawete
- Viebes do walon avou l' dobe cawete -yî
- Mots avou l' betchfessî oe
- Mots avou 36 prononçaedjes
- Mots do walon di deus pîs
- Viebes do walon
- Viebes do walon ki s' codjowèt come tcheryî
- Motlî do walon pol zolodjeye
- Motlî do walon po les cinsîs
- Motlî do walon pol fiziolodjeye
- Pårticipes erireces do walon
- Viebes do walon ki l' pårticipe erirece est parey ki l' infinitif