sucî
Walon (Rifondou)[candjî]
Etimolodjeye[candjî]
Tayon-bodje latén « sugere » pal voye do patwès latén « suctiare » avou l’ cawete di codjowaedje « -î » des viebes; li dobe ridondowe « mindjî » est purade on calcaedje do francès.
Prononçaedje[candjî]
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /sy.si/ /sy.siː/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /sy.siː/
- Ricepeures : su·cî
Viebe[candjî]
| Djin et tins | Codjowa |
|---|---|
| Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | suce |
| Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | sucîz |
| Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | suçans |
| Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | suçnut |
| Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | suçrè |
| Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | sucive |
| Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | suce |
| pårt. erirece (dj’ a, vos av) | sucî |
| Ôtes codjowaedjes | come waitî |
sucî (viebe å coplemint)
- tûtler avou l' linwe.
- Sacwants cinsîs djhèt: on l' lome li linwe paski c' est çou ki l' vea a po sucî dins l' vatche — Pierre Otjacques (fråze rifondowe).
- I mouyént comifåt leu doet, e l’ metant dins leu boke, pu l’ fé tourner dins ene boesse di fén souke et pu l’ sucî— Arthur Schmitz (fråze rifondowe).
- Les mårténs mindjént tote el djournêye bråmint des emîleures ki les copixhes treyént po sucî souke et mîle — Claire Colonval (fråze rifondowe).
- haper, djouwi di l'ovraedjes des ôtes.
- Voleûr fer l’ doudièw âtoû dèl fèye Graindôr, po l’ amou qu’èle a rascoyî les cintinnes di mèyes qui s’ pére a sucî âs pauvès djins dè tins dèl guére…— Joseph Vrindts, Tot tûsant (1924), Rôllé Cossin.
- sawourer.
- Coroz pår disk' a Tchôfontinne,
Pu ramoenez l' avou ls efants
Sucî ene grevesse amon Decamp
— Henri Forir, L' awoureus manaedje (fråze rifondowe).
- Coroz pår disk' a Tchôfontinne,
Ratourneures[candjî]
- sucî les pixhoulis pa les raecenes : esse e gråve
Mots d’ aplacaedje[candjî]
Ortografeyes[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes[candjî]
zweper
Francès : subtiliser (fr)