tocter
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Mot-brut « tok » («tok tok»), avou l’ dobe cawete « -ter » des viebes.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /tɔk.te/ /tɔk.tɛ/ /tɔk.tiː/ (minme prononçaedje cåzu pattavå)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /tɔk.te/
- Ricepeures : toc·ter
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | toctêye |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | toctez |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | toctans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | toctêynut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | toctêyrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | toctéve |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | toctêye |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | tocté |
Ôtes codjowaedjes | come tchicter |
tocter (viebe å coplemint)
- toker tot doûçmint.
- bate foirt (tot djåzant do cour).
- Mins ele trova, dvins ses grands ouys,
Tant d’ boune frankisté,
Ki s’ cour, tot divnant berdouye,
Si mete a tocter— Martin Lejeune, "Djônèsse, prétimps" (fråze rifondowe). - Djhan-Pire esteut rcwerou di totes les djonnès feyes
Mins l’ crolé passeu d’ aiwe riyeut (bén) d’ leus amours
Et djamåy nole di zeles n’ aveut fwait tocter s’ cour. — Joseph Vrindts (fråze rifondowe). - El påjhûlisté del vesprêye,
Mi cour a si sovint tchanté
K’ i m’ arive di cmoudri m’ pinsêye
Po rtrover l’ andje k’ el fwait tocter. — Émile Wiket (fråze rifondowe). - Djamåy ene comere n’ a fwait tocter s’ cour, paski l’ bele macrale ni lyi a seu dner l’ fameus trezôr k’ a fwait s’ måleur. — Anatole Marchal, Li Dérène Chîje, p. 99 (fråze rifondowe).
- Les djonnès feyes, al prumire eure,
Loyît l' djon sol verdeure,
Avou l' nåle ki fwait tocter l' cour,
Des cis k' ont l' må d' amour,
Et ki dveut dire a må ene hapêye
Li scret d' leus destinêyes
— Louis Lagauche, "Mayon" (1923), p. 75-76 (fråze rifondowe).
- Mins ele trova, dvins ses grands ouys,
- fé tic tac tot djåzant d' ene ôrlodje.
- Li bata di mi ôrlodje toctêye pus foirt. — Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Si feume », p.66-67 (fråze rifondowe).
- {{lang|wa-fel|I ploctèye co su lès câraus,
I ploctèye à mèseure, plic, ploc, plic, ploc
tic, tac, tic, tac, l’ôrlodje toktèye èto. — Joseph Dewez.
- (mot d’ medcén) bate avou l’ arivêye do sonk, tot djåzant d’ on boket do coir efouwé (purade li doet).
- Dj’ a ene schete di bwès dins m’ doet. Ça fwait bén do må. I toctêye. — José Schoovaerts (fråze rifondowe).
Sinonimeye
[candjî]- (bate avou l’ arivêye do sonk) : bouxhî
- (bate disrîlêymint): bate drole
- (pol cour, bate foirt di saizixhmint, di vir-voltî): frapyî
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
- tocter : R13
Ratournaedjes
[candjî]bate foirt tot djåzant do cour, a cåze di l’ amour
- Francès : palpiter (fr), battre la chamade (fr) (nén ratournåve direk e francès)
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots do walon ki vnèt d' on mot-brut
- Mots do walon avou ene dobe cawete
- Viebes do walon avou l' dobe cawete -ter
- Mots ki s' prononcèt parey cåzu totavå
- Mots do walon di deus pîs
- Viebes do walon
- Viebes do walon ki s' codjowèt come tchicter
- Motlî do walon po les docteurs
- Mots do walon nén ratournåves mot po mot e francès