coir

Èn årtike di Wiccionaire.
Potchî a: naiviaedje, cweri

Drapea walon Walon

Etimolodjeye

Tayon-bodje latén «corpus» (minme sinse).

Prononçaedje

Sustantif

singulî pluriyal
coir coirs

coir o.

  1. (mot d’ antomeye) matire ki fwait ene djin, ene biesse.
    Dj' a må tot m' coir (Motî Alphonse Massaux‎).
    Il a l' coir distrût pa les droukes (Motî Alphonse Massaux‎).
    Ene vraiye tcholeur d' infier pezéve dissu leu coir ey i souwént a make (L. Mahy).
    Djerå avança foû do sankisse ki lyi plakive totavå s' coir (A. Moors-Schoefs).
  2. tote li pårteye fizike d' ene djin, d' ene biesse, sins l' tiesse et les mimbes.
    Cisse veye di Budapesse, c' est ene tiesse di maclote so on crawé coir ki n' a nén les spales lådjes assez po l' poirter (J.P. Dumont)
    Come ene biesse malåde avous les poys ki hourixhèt sol coir, Pouyasse rintere tot houreus e s' måjhone (A. Maquet).
  3. moite djin, moite biesse.
    L' elevmint do coir si frè a 10 eures å matén å funariom di Tchenoe.
    Dji n' vou nén ki m' coir ni våye pouri a nonsyince e tere, come des sminces k' i gn a ki n' ont nén polou djårner et påtî (E. Gilliard)
  4. mwaisse boket.
    Dji n' sai drovi l' atelmint; metoz l' tecse vaici, sol coir di l' emile, s' i vs plait (L. Mahin)
    Ehåyî li coir do lingaedje, c' est aveur ene seule sicrîte fôme po tchaeke mot. C' est eto rashonner les noûmots ki s' fwaiynut håre et hote, et endè fé des noveas s' il astchait (L. Mahin)
  5. trope di djins do minme mestî, dins l’ ratourneure : «coir di gåre», coir di police, coir d' årmêye.
    A totes les poites a Nameur e 1860, gn aveut on coir di gåre, et l' hobete des comis (J. Osselet).
Ratourneures
  1. n' aveur rén e coir : esse a djon (n' awè rén magnî).
  2. esse ricût e coir : esse resseré (èn poleur aler a l' ouxh, èn poleur aler tchire).
  3. aveur li diåle e coir
    1. >> dirîz bén çk' il a e coir ? : po onk ki fwait des biestreyes, ou ki grigne tofer.
  4. s' ovrer l' åme foû do coir : ovrer deur
  5. fé s' coir : cougnî (po l' ome ki va fé rexhe do spieme). fr. copuler
    Po fé s' coir, i s' reconcileye avou mi (Motî Alphonse Massaux‎).
  6. >> rilever coir sint : disterer les oxheas d' ene djin ki vént d' esse diclåré on sint. F. exhumer un saint
Parintaedje
Mots d’ aplacaedje
Sinonimeye
  • (moite biesse) : curêye
  • (pårteye fizike sins l' tiesse et les mimbes) : bodje
Contråve
  • (matire ki fwait ene djin) : åme
Ortografeyes
Divant 1900 :
Sicrijhas do 20e sieke (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ôtes ortografeyes (avou des sourdants nén rkinoxhous) :

Si vos irîz rnaxhî dins des ôtes motîs, et trover l’ mot « coir », riherez ciddé li scrijha do mot ki vos î avoz trové, et l’ rahouca do motî el djivêye.

Ratournaedjes

± matire ki fwait ene djin, ene biesse
± moite djin, moite biesse
± pårteye fizike sins l' tiesse et les mimbes
± mwaisse boket
Prin del pådje «https://wa.wiktionary.org/w/index.php?title=coir&oldid=201607»