danser

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

Tayon-bodje vî francike « dansjan » ‎(« dansōn ») ("saetchî, hertchî, si stinde, fé aler les bresses"), avou l’ cawete di codjowaedje « -er » des viebes (pa assaetchance do francès, ca on-z atindreut purade «dansî», vî lingaedje d’ oyi «dancier»); dispu les anêyes 2000, gn a on forcoridjaedje «dinsî», erîlé po les aschates walon-picård, ki si spåde emey les rcåzeus.

Prononçaedje

AFE :
- diferins prononçaedjes : /dã.ˈse/ /dã.ˈsɛ̃/ /dɔ̃.ˈse/
- forcoridjaedje: /dã.ˈsiː/ /dɛ̃.ˈsiː/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /dã.ˈse/

Viebe

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	danse
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	dansez
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	dansans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	dansnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	dansrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	danséve
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	danse
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	dansé
Ôtes codjowaedjes	sipepieus tåvlea

danser

(v. sins coplemint) fé des plaijhants bodjaedjes di danse, so ene metowe muzike.
- Ns aléns danser l' dimegne, nén l' semdi.
- Piron n' vout nén danser, s' i n' a noûs solés — viye tchanson (fråze rifondowe).
(viebe å coplemint) bodjî d' on bea mouvmint, sorlon les rîles di (ene metowe danse).
- Alez s' ôte pårt djouwer vosse role
  Alez s' danser li carmagnole
  (Tchanson del revolucion lidjwesse).
(belès-letes), (imådjreçmint) aler dins tos les sins.
- El tcherete, totafwait s’ rimowe,
  Tot danse et fwait des corubets— Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.29, “On Baguège Jus d’la Mouse” (fråze rifondowe).
- Mes pôvès aiwes, come on lavasse di pieles,
  Si disfligotèt, dansèt, schoyèt låvå,
  Et dzawurêye dji m' sitåre et roufele
  Inte des hôts plopes e-n on metchant rouwå
  — Louis Lagauche, "L' inmant", Li tchanson del Mouze, (1947), p. 108 (fråze rifondowe).