djoker

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

Bodje « djok », avou l’ cawete di codjowaedje « -er » des viebes, vî lingaedje d’ oyi «joquier».

Prononçaedje

• AFE :
  • diferins prononçaedjes : /d͡ʒɔ.ke/ /d͡ʒɔ.kɛ/ /d͡ʒɔ.kiː/ (minme prononçaedje cåzu pattavå)
  • prononçaedje zero-cnoxheu : /d͡ʒɔ.ke/
• Ricepeures : djo·ker

Viebe

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	djoke
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	djokez
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	djocans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	djocnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	djocrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	djokéve
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	djoke
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	djoké
Ôtes codjowaedjes	come viker

djoker

1. (v. å coplemint)
   1. adjoker (mete a djok)
      • Li rewoey ni va nén, mins dji djocrè l' cok dilé l' lét; come ça, vos l' ôroz bén — P.-J. Dosimont (fråze rifondowe).
2. (v. sins coplemint)
   1. si mete a djok.
      • Les dîdons djokèt sovint so des coxhes d' åbe — Motî Forir (fråze rifondowe).
   2. dimorer al minme plaece, sins bodjî; s' î astårdjî.
      • Waitîz di n' nén djoker drola tote li shijhe.
   3. dimorer (aveur si lodjisse).
      • Nosse prezidint djoke a Bietris — Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
   4. arester.
      • Djokez vos biestreyes ! — J. Schoovaerts (fråze rifondowe).
   5. èn nén ovrer.
      • On-z a co djoké deus djoûs cisse samwinne ci — Motî do Coûtchant walon (fråze rifondowe).
3. (viebe å prono) : Loukîz a : « si djoker ».
   1. s' arester.
      • Ti vouss bén djoker !? dit-st i ci-ci : ti m' acuzes et c' est ti ki m' tigne — F. Quinaux (fråze rifondowe).
      • Hê, man, hê, S' i vos plait, Fjhoz djoker Bardache : Dj' a peu di s' moustatche — C. Werotte (fråze rifondowe).
      • Djokez d' berdeler a målvå, i gn' a m' tiesse k' infele — J. Schoovaerts (fråze rifondowe).
   2. dimorer trankile, po èn arnåjhe efant.
      • Ti vass djoker ! — Motî Pirsoul (fråze rifondowe).
      • Djoke tu; ti dvéns minant — Motî do Virwin (fråze rifondowe).
   3. s' adjoker.
      • Li ciwagne si vla djoker so les fyis d' telefone.

Ratourneures

1. Djoke tu : ti vas fé ploure : dijhêye a onk ki tchante fås.
2. I n' fåt nén djoker so ses oûs : i s' fåt rmouwer; i fåt bouter, et nén dmorer a rén.
3. sins djoker : sins tårdjî, divant waire, bénrade.

Parintaedje

• djoke, djocaedje
• adjoker, disdjoker, radjoker

Ortografeyes

{{Orto

• jokier : (Guillaume Lemaire, 1317)

| joker = G0 | joké = E203 | djoker = C9, C99, S117, E1, O0, R13 | djokè = C1, C99 | djokér = O81 | djokî = O0 }}

Ratournaedjes

± v. å coplemint & å prono, (si) mete a djoke Loukîz a : adjoker

• Francès : se percher ^(fr)

± v. å coplemint & å prono, arester

• Arabe marokin : oqef 7ebes =‎ حبس, اقف
• Inglès : to stop ^(en); djoke tu ! : stop it !
• Francès : cesser ^(fr), arrêter ^(fr), finir ^(fr)
• Neyerlandès : ophouden ^(nl)