ene

Èn årtike di Wiccionaire.
Aller à la navigation Aller à la recherche
Loukîz eto : -ene, ène.

Walon (Rifondou)[candjî]

Etimolodjeye[candjî]

Tayon-bodje latén « una » (minme sinse).

Prononçaedje[candjî]

Årtike[candjî]

omrin
(divant cossoune)
omrin
(divant voyale)
femrin
on èn ene
/ɔ̃/ /ɛn/ /ɛn/

ene femrin

  1. nén definixhant årtike, metou divant on sustantif femrin, et ki al tiesse del fråze, est å pus sovint prezinté pa ene adrovire.
    • La ene vayante båshele !
    • Gn a ene djin ki vs dimande.
  2. tolminme ké (al tiesse del fråze).
    • Ene djonne feye comifåt ni trinne nén so les dicåces après meynute.

Ortografeyes[candjî]

(ortografeyes po l' årtike singulî: omrin dvant cossoune / omrin dvant voyale, femrin)

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Waitîz eto a G201 p. 265 (omrin) et G202 p. 48 (femrin).

Note: li voyale d' atake di l' årtike femrin ni s' prononce sovint nén pa drî ene voyale (« diner ene sacwè » si prononce « diné 'n sacwè »), li dujhance e Feller est di scrire li spotchaedje ( 'ne, 'n, n' ), nén e rfondou. Li tåvlea cial padzeu ni mostere nén ces cognes sipotcheyes la (mins i n' a k' les troes etur åtchetes cial pa dvant)

Ratournaedjes[candjî]

nén definixhant årtike femrin

Prezintoe-nombe[candjî]

omrin
(divant cossoune)
omrin
(divant voyale)
femrin
on èn ene
/ɔ̃/ /ɛn/ /ɛn/

ene femrin

  1. mostere k’ i gn a k’ 1 sacwè u 1 sakî.
    • Dji n’ a yeu k’ ene banane.

Prono-nombe[candjî]

omrin femrin
onk ene

ene femrin

  1. nombe di djins, di sacwès mostré på chife onk.
    • Dj’ end a k’ ene, di clé !

Nén definixhant prono[candjî]

omrin femrin
Singulî onk ene
Pluriyal onks enes
/ɔ̃k/ /ɛn/

ene femrin

  1. ene comere, k’ on n’ sait kî å djusse, ou k’ on nel dit nén, todi.
    • Gn a ene k’ a dit ki l’ fiesse ni s’ freut nén.
    • Ele s' evont, les enes d' on costé, les ôtes di l' ôte.

Parintaedje[candjî]

  • yene (gros tite d’ ene gazete, d’ on djournå al tévé)

Ortografeyes[candjî]

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :