rowe
Etimolodjeye 1
[candjî]Tayon-bodje latén « rota » (minme sinse)
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /rɔw/ /raw/ /ruw/ /ruːw/ /ruːl/ /ryw/ /ryːw/ /rɛw/ /rœw/ /ryː/ /rjœ/, miersipepieuzmint e l’ notule ALW 1.85 ; (36 prononçaedjes).
- prononçaedje zero-cnoxheu : /rɔw/
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
rowe | rowes |
rowe femrin
- pîce ki toûne so èn aessi po fé aler des machines u des tcheroes.
- Ass rifwait l’ rowe di t’ velo ?
- Ses fniesses a colebales,
N' ont k' des bokets d' cwåreas,
Et s' rowe, vete di mossea,
Dimeure todi mouwale— Joseph Mignolet, "Fleûrs di prétins", p.82 (1929), "Li molin dè vî Stiène" (1925) (fråze rifondowe).
-
Viye rowe di tchår
-
Rowe di molén
-
rowes di moletes
Ratourneures
[candjî]- c’ est ene rowe ki toûne
- c’ est l’ rowe do monde insi
- rowe di bwès : rowe fwaite avou des tchames et des rais d’ bwès.
- rowe di cawoutchou : rowe avou des pneus d’ cawoutchou.
- rowe di molén : rowe ki toûne avou l’ aiwe u l’ vint et fé tourner on molén.
- coler al rowe, plaker al rowe : (mot d' ciclisse) rôler djusse dirî èn ôte.
- Tiestou, voltrûle, Leyon coléve al rowe di s’ camaeråde, et n’ si vleut nén fé låtchî. — Félicien Barry (fråze rifondowe).
- Li cénkinme rowe del tcherete :
- sacwè ki n’ sieve a rén.
- onk ki n’ sieve a rén dins ene soce.
- tchôkî al rowe : aidî ene eterprijhe, sotni les idêyes d’ ene djin; on dit eto : bouter al tcherete.
Parintaedje
[candjî]- rouwire
- (sol bodje rouy-) rouyot, rouyete, carouyî, carouyåd
- (sol bodje rol, rôl) role, rôler, rôlete, rôlî, rôler, rôlaedje, berôler
Mots d’ aplacaedje
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
[candjî]pîce ki toûne
Etimolodjeye 2
[candjî]Tayon-bodje latén « ruga » (pleu, voye). Dataedje do mot : 1280.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /rɔw/ /raw/ /ruw/ /ru/ /ruː/ /ryw/ /ryːw/ /ryːj/ /ryː/, miersipepieuzmint e l’ notule ALW 1.86 ; (oyon O/OU/U)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /rɔw/
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
rowe | rowes |
rowe omrin
- voye avou des måjhons sol dilé, dins ene veye, on gros viyaedje.
- Les coråles passént dins les rowe e hoskinant ene crinnete. — Christine Tombeur (fråze rifondowe).
-
Mot « rowe » dins ene plake di rowe a Okir.
Ratourneures
[candjî]- el rowe : a l’ ouxh.
- L’ ome ki n’ dimandéve rén s’ aveut saiwté foû do posse a ene téle vitesse k’ i s’ a rtrové el rowe sins k’ on åye li tins del vey passer. — Émile Sullon (fråze rifondowe).
Parintaedje
[candjî]Mots d’ aplacaedje
[candjî]Sinonimeye
[candjî]Mots vijhéns
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
[candjî]voye d’ ene veye
Etimolodjeye 3
[candjî]Tayon-bodje latén « ruta » (minme sinse).
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /rɔw/ /ruː/ /ryː/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /rɔw/
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
rowe | rowes |
rowe femrin
- (plante) coûtivêye po ses viertus come yebe ås maladeyes, ki l’ sincieus no, c’ est : Ruta spp.
- Fijhoz ene eplåsse avou del rowe po vosse må d’ goidje. — Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe).
-
Rowe des cortis.
Ortografeyes
[candjî]Ratournaedjes
[candjî]yebe ås maladeyes
Waitîz eto
[candjî]- Lijhoz l’ årtike rowe (discramiaedje) so Wikipedia
- Lijhoz l’ årtike Rowe (mecanike) so Wikipedia
- Lijhoz l’ årtike Rowe (di veye) so Wikipedia
- Lijhoz l’ årtike Rowe (toponimeye) so Wikipedia
Categoreyes :
- Raspepyîs årtikes do walon
- Mots do walon
- Walon
- Mots do walon vinant do latén
- Mots avou 36 prononçaedjes
- Mots do walon d' on seu pî
- Sustantifs do walon
- Mots do walon avou des ratourneures
- Mots do walon avou des ratourneures d' esplicaedje
- Motlî do walon des ciclisses
- Mots do walon ki l' prumî eployaedje est daté
- Mots avou l' oyon O/OU/U
- Motlî do walon po les nos d' plante
- Mots do walon esplikés pa leu no sincieus