Aller au contenu

aweure

Èn årtike di Wiccionaire.

Etimolodjeye

[candjî]

Tayon-bodje latén « augurium » (sene k' on voet l' avni avou), racuzinåve avou l' vî francès « heur » (minme sinse).

Prononçaedje

[candjî]

Sustantif

[candjî]

aweure femrin (cåzu todi singulî)

  1. tchance.
    • Dj' a yeu l' aweure d' ariver a tins.
    • Rade èle si clintche po d’ner s’ côp d’ oûy
      èt, dismètant qu’ine bone hinêye
      di novê pan v’s-èl hape å nez,
      on veût candjî l’ air di s’ vizèdje.
      Quéle aweûre ! I sont-st-à sohait !
      Henri Simon, Li pan dè Bon Diu, On sètche lès pans.
    • Vén dé mi, båshele; vinoz dé mi avou vosse napea, nosse damjhele, ki dji vs deye voste aweure; u vosse målaweure. Lucyin Mahin, Vera (fråze rifondowe).
  2. parfond plaijhi d' viker.
    • L’ aweure des ôtes les rind djalots. Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Come mi, come vos», p.131 (fråze rifondowe).
    • Vos troverez l' aweure et li contintmint, nén l' bouneur ki les emîssés amateurs do monde veyèt et vantèt Jean Bosly, L’ îmitåcion d’ Jèzus-Cris (ratourné di J. Bosly) (fråze rifondowe).
    • K' on-z est bén di boere on vere åtoû d' ene tåve avou les camaerådes; mins po rsinte ciste aweure la, a-t i mezåjhe di gote? Mariette Chinon (fråze rifondowe).
    • Leu sinteur vos rimplixhéve les narenes a vs fé påmer d’ aweure et d’ contintmint — JBzzs, p. 45 (fråze rifondowe).

aweures femrin pluriyal

  1. (doûce creyance) fis d' Aviedje (pitit créns d' araegne metou inte deus plantes, k' on dit k' i poirtèt tchance).
    • On pinse ki les aweures sont fwaites pa des ptitès araegnes Motî Forir (fråze rifondowe).

Ratourneures

[candjî]
  1. sohaitî boune aweure.
    • Avou on stoumak come on pan, li pôve båshele ourit co l' foice di fé s' pus bea sorire, et lyi sohaitî boune aweure François Nyns (fråze rifondowe).
  2. aveur l’ aweur di ou aveur d’ l’ aweur di : aveur li tchance, l' oneur di.
    • Nosse frawiante societé a-st avou l' aweure di vey ciste anêye li govienmint acoirder a nosse tchevixhant prezidint li tite di tchuvalî del Corone — Henri Lambremont, annouwaire des "oteurs walons", 1928, p. 17 (fråze rifondowe).
    • Dji n' a d' keure : ci serè l' paradis si dj' a l' aweure di vs plaire todi Martin Lejeune (fråze rifondowe).
    • Vos avoz d' l' aweure d' aveur ene rashide djonne feye Motî d’ Nivele (fråze rifondowe).
  3. d’ aweure : pa tchance.
    • Dji l' a rescontré d' aweure.
    • C' est d' aweure ki çoula a bén tourné.

Parintaedje

[candjî]

(minme sourdant etimolodjike)

Sinonimeye

[candjî]

Contråve

[candjî]

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Sipårdaedje do mot

[candjî]

w. do Levant

Ratournaedjes

[candjî]
bouneur
d' aweure