disflori
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Do viebe « flori » avou l’ betchete « dis- » di disfijhaedje des viebes çou ki dene on mot avou l’ cawete di codjowaedje « -i » des viebes.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /dis.flɔ.ˈʀi/ /dys.flɔ.ˈʀi/ /dɛs.flɔ.ˈʀi/ /dœs.flɔ.ˈʀœ/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /dis.flɔ.ˈʀi/
- Ricepeures : dis·flo·ri
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | disflori / disflorixh |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | disflorixhoz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | disflorixhans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | disflorixhnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | disflorirè / disflorixhrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | disflorixheu |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | disflorixhe |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | disflori |
Ôtes codjowaedjes | come prusti |
disflori (viebe å coplemint) (v. sins coplemint)
- (botanike) vey souwer s' fleur, tot djåzant d' ene plante.
- Les clawsons disflorixhèt ddja — D.T.W.
- Sacwants rôzes do djårdén,
beles et sins manires, come vos,
disflorixhnut, ene miete å côp, sol tåve — Émile Gilliard, dins Zouprale p. 9 (fråze rifondowe).
- (pus stroetmint) fé des grins, tot djåzant des dveres.
- Les grins estént disfloris, et l' coucou s' aveut tai — Rodolphe Dedoyard (fråze rifondowe).
- (pa stindaedje do sinse) (imådjreçmint) piede di s' beaté.
- On leyive mori les oujheas; on leyive disflori les stoeles — Louis Remacle (fråze rifondowe).
Parintaedje
[candjî]- disflorixhaedje
- disflorixhåjhe
- flori
- fleur; Loukîz a : « fleur »
Sinonimeye
[candjî]piede si beaté
Contråve
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Li mot n’ est nén dins : R13
Ratournaedjes
[candjî]piede si beaté
- Francès : flétrir (fr), se flétrir (fr)
Pårticipe erirece
[candjî]disflori (nén candjåve)
- Pårticipe erirece do viebe « disflori ».
- Les cactusses ont disflori so ene nute.
Addjectif
[candjî]Modele:-addjwa disflori omrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)
- k' a souwé po ene fleur.
- k' a pierdou ses fleurs, po ene plante.
- k' a påtlé, po ene dinrêye.
- Les grins estént disfloris, et l' coucou s' aveut tai — Rodolphe Dedoyard (fråze rifondowe).
Ratournaedjes
[candjî]Categoreyes :
- Raspepyîs årtikes do walon
- Mots do walon
- Walon
- Viebes do walon avou l' betchete dis- di disfijhaedje
- Viebes do walon avou l' cawete -i
- Mots do walon di troes pîs
- Viebes do walon
- Viebes do walon ki s' codjowèt come prusti
- Motlî do walon pol botanike
- Pårticipes erireces do walon
- Mots nén candjåves do walon
- Viebes do walon ki l' pårticipe erirece est parey ki l' infinitif
- Addjectifs do walon
- Addjectifs do walon metous padvant ou padrî