Aller au contenu

piede

Èn årtike di Wiccionaire.

Etimolodjeye

[candjî]

Tayon-bodje latén « perdere » ‎(« perdĕre ») (« distrure, rwiner, piede å djeu»); (avou on diftongaedje) (pè- => piè-).

Prononçaedje

[candjî]

Viebe

[candjî]
Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) piede
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) pierdoz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) pierdans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) piednut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) piedrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) pierdeu
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) piede
pårt. erirece (dj’ a, vos av) pierdou
Ôtes codjowaedjes come piede

piede

  1. (viebe å coplemint) èn pus saveur wice ki (ene sacwè, ene sakî) est.
    • Dj' a pierdou Carolene, c' est nén ça ki m' tchagrene, c' est k' elle a m'-n abiymint ployî dins on drap d' mwin Émile Liétard (fråze rifondowe).
  2. (viebe å coplemint) èn pus aveur (ene sacwè d' valeur k' on aveut).
    • A ç' moumint la, dji pierdeu dipus d' 10.000 uros.
    • Mågré l’ pezanteur des anêyes,
      Ele n’ a nén, come li fleur fanêye,
      Pierdou çou k’ on admiréve tant. Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.60, “A n’belle Vîle Feume” (fråze rifondowe).
  3. (viebe å coplemint) èn pus aveur dilé lu (ene sakî k' a morou).
    • Ele vineut d' piede si ome, et la k' ele piede si gamén.
  4. (viebe å coplemint) emacraler.
    • Pus moirt ki vike, i dvént bablou
      I pinse k' ene macrale l' a pierdou
      — Ep. Martial, Bultén del Societé d' Lidje, Bulletin de 1858, ‘’Li savtî des recoletes’’, 69-73 (fråze rifondowe).
  5. (v. sins coplemint) èn pus awè çk' on a metou e djeu.
    • Li ci ki djowe, i doet sawè piede
  6. (viebe å prono) : Loukîz a : « si piede ».

Ratourneures

[candjî]
  1. i freut spès wice k’ i s’ piedreut / i freut spès la k’ i s’ piedreut
  2. ti n' serès måy mayeur, ti piès tos tes papîs
  3. ene di pierdowe, dijh di rtrovêyes, onk di pierdou, dijh di rtrovés
  4. piede li tiesse

Parintaedje

[candjî]

Contråve

[candjî]
  • (èn pus saveur wice ki ça est) : ritrover
  • (èn pus aveur ene sacwè d' valeur k' on aveut) : riwangnî

Omofoneye possibe

[candjî]

Omofoneye possibe

[candjî]

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

[candjî]
èn pus saveur wice ki ça est

Codjowa

[candjî]

piede

  1. indicatif prezintrece, prumire et troejhinme djins do singulî, do viebe « piede ».
    • I piede todi totes ses usteyes.
  2. suddjonctif prezintrece, prumire et troejhinme djins do singulî, do viebe « piede ».
    • I n' fåt nén k' dji piede mi clé.

Omofoneye possibe

[candjî]

coinreçmint po l' IP13s (dji pièd) :

  • /pjɛ/ : (piè)

coinreçmint po l' IP13s (dji piêrd) :

  • /pjɛːʀ/ : Pire (Piêre)

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

[candjî]
ind. prezintrece 3s
suddj. prezintrece 13s

Itålyin

[candjî]

Prononçaedje

[candjî]
  • AFE : /ˈpjɛde/

Sustantif

[candjî]

piede omrin

  1. (antomeye) (pîd).