tchenou
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén « canus » (« gris, blanc »). Dataedje do mot : 1250.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /t͡ʃɛ.nu/ /t͡ʃɛ.ny/ /t͡ʃɛ.nœ/ (oyon OU/U)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /t͡ʃɛ.nu/
- Ricepeures : tche·nou
Addjectif
[candjî]singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | tchenou | tchenous |
femrin padrî | tchenowe | tchenowes |
femrin padvant | tchenowe | tchenowès |
tchenou omrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)
- (mot des tchveas) gris di tchveas u del båbe.
- Seulmint, dixhombere-tu, tins k' t' es nén co tchenou ni roed dvins les musteas ! — Martin Lejeune, "Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune" p. 115, "L'infifélité d' Catrène".
- Ses tchenous tchveas n’ ont polou mouwer s’ cour. — Joseph Vrindts, « Pâhûles rîmês » (1897), «Honneur et pauvrité», p.151 (fråze rifondowe).
- (pa stindaedje do sinse) k' a pierdou tos ses tchveas.
- Si tot çki rlût sereut-st en ôr, gn åreut pus d' on tchenou k' åreut des crins dins s' tiesse — Robert Arcq (fråze rifondowe).
- Gn a les gurnouyes di benitî et les vîs tchenous d' sacristins ki sounèt les clotches — Charles Staquet (fråze rifondowe).
- k' a pierdou ses foyes, tot cåzant d' èn åbe.
- Les åbes sont tot tchenous; bénrade vénrè l' ivier — André Gauditiaubois (fråze rifondowe).
Parintaedje
[candjî](minme sourdant etimolodjike) chnu
Sinonimeye
[candjî]- (gris di tchveas) : gris, blanc (di tchveas), k' a del nivaye sol toet.
- (sins tchveas) : pelé, pelot, pelake, disploumé, tchåve, k' a ene pane di veule, ki l' tiesse crexhe houte des tchveas
Ortografeyes
[candjî]E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî]gris di tchveas u del båbe
sins tchveas
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | tchenou | tchenous |
femrin | tchenowe | tchenowes |
tchenou omrin
- onk k' a des blancs tchveas.
- onk ki n' a pupont di tchveas.
Rilomêye do mot
[candjî]Li mot dins on tite di live, di gazete, di soce, di marke
- "Li ledjinde des tchenous" : rilomêye tchanson da Vincent Delire.