bodjî

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

S’ i gn åreut ene sakî ki sepreut cwè åd fwait di l’ etimolodjeye di « bodjî », el pout stitchî vaici.

Prononçaedje

• AFE :
  • diferins prononçaedjes : /bɔ.ˈd͡ʒiː/ /bɔd͡ʒɛ/ /bud͡ʒiː/ /bud͡ʒi/ /bud͡ʒe/
  • prononçaedje zero-cnoxheu : /bɔ.ˈd͡ʒiː/

Viebe

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	bodje
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	bodjîz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	bodjans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	bodjnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	bodjrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	bodjive
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	bodje
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	bodjî
Ôtes codjowaedjes	come waitî

bodjî

1. (v. sins coplemint).
   1. aler d' ene plaece a ene ôte.
      • Il est si bén scran k' i n' sait pus bodjî — D.T.W.
      • C' est nén åjhey d' ovrer shijh eures sins bodjî — D.T.W.
      • Ene sacwè vént do bodjî; ene biesse si winne inte les coxhetes c' e-st ene lovresse — Louis Lagauche, "Li hatche di bronze" (1937), p. 58 (fråze rifondowe).
   2. si leyî aler, po ene basteye sacwè.
      • Li meur a bodjî.
2. (v. sins coplemint).
   1. rissaetchî (si tchapea).
   2. ricandjî (on tecse, evnd.)
      • Dji n' î bodje pus : ki ça soeye elaidî come ça.
3. (viebe å prono) : Loukîz a : « si bodjî »..
   1. candjî d' plaece.
   2. fé çou ki fåt.
      • I n' si vlént nén bodjî et il avént ddja rçû ene lete ; on ls åreut bôré evoye — Les crwès dins les bruwères (fråze rifondowe).

Ratourneures

1. i n' bodje nin erî d' leye : i dmeure todi adlé leye, i nel cwite måy.
2. bodjî d' ene pate

Parintaedje

• bodjeu, bodjaedje, bodjant
• ribodjî

Mots d’ aplacaedje

1. bodjî foû
   • Fât dîre ki c'èst po s'loukî bièsse
     Cwand c'èst k'on vint foû d'ine hôte coûr
     Wice k' on-z aveût d's ovrîs timpèsse
     Dè faleûr printe l'ustèye à s'toûr
     Bodjî 'ne courone d'ôr foû di s' tièsse
     Po-z-î mète ine canote di pèce
     — Camille Gaspard.
2. bodjî djus
   • Kéne grande hisse vos pôrîz-vs bodjî djus des spales si, å resse d'asteure, vs avîz l'idêye del moirt — Jean Bosly, ratournant L' imitåcion d' Djezus-Cri (fråze rifondowe).

Sinonimeye

• (èn nén bodjî) : èn nén mouvter
• (bodjî dins tos les sinses) : kitaper

Ortografeyes

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

• bodjè : S117
• boudjer : S117
• boudji : E2, C1, C8, C13, O2
• boudjî : C9, C100, O0, O3, O3, O4, S117
• bodjî : E1, E21, E34

E rfondou walon :

• bodjî : R1, R10 ^(lére), R13

Ôtès ortografeyes (avou des sourdants nén rkinoxhous) :

• bogî : E117a

Ratournaedjes

aler d' ene plaece a ene ôte

• Inglès : to move ^(en)
• Francès : bouger ^(fr)

Pårticipe erirece

bodjî omrin

1. Pårticipe erirece omrin do viebe "bodjî", ki pout esse eployî come addjectif et come sustantif.