boerler

Walon (Rifondou)

Prononçaedje

beurler, breuler, beuler, bwerler, bwêrlè, bwêler, bwèlè, bwarler, bwârler, bwaler, bwâler.

Viebe

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	boerlêye
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	boerlez
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	boerlans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	boerlêynut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	boerlêyrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	boerléve
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	boerlêye
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	boerlé
Ôtes codjowaedjes	come tchicter

boerler (v. sins coplemint)

1. (criyaedje di biesse) criyî normåldimint, tot cåzant d' ene vatche, d' on vea.
   • Les vatches boerlèt, cwand k' on n' les sogne nén a l' eure.
   • Gn aveut les vatches ki boerlént d' soe.

Cisse pådje u ci hagnon ci est co a scrire, u a mete d’ adrame. Si vos avoz des cnoxhances so l’ sudjet, vos l’ ploz fé vos-minme.

Ratourneures

1. Il a-st oyou boerler on vea, mins i n' sait pus dins ké ståve
2. Si on-z etind boerler on vea, c' est k' li ståve n' est nén vude : dijhêye cwand k' on arive dins ene måjhon, ki les djins criyèt.
3. boerler come on vea, come ene vatche, come on gayet : criyî foirt, tot djåzant d' ene djin.
4. criyî foirt, copurade cwand k' ele est må prinje, tot djåzant d' ene såvadje biesse.

   rl a: hoûler. F. hurler, rugir.

   boerler come on fougnant, come on vexhåd k' on lyi a roté sol cawe, come on vea må maké, come on fou dislaxhî : criyî come ene såvadje biesse må prinje, tot djåzant d' ene djin. Franwal: ahåyant po: "gueuler come un putois".

5. criyî foirt, tot cåzant d' ene djin.
   • En boerlêye nén don insi !
   • Li martchande di pexhons boerléve "ås mosses d' Anverse, ås belès mosses; les inglitins les harins !".
   • I vont co boerler "vive Sint Elwè".
   • Ces djins la, on n' direut nén k' i savèt cåzer come les djins: c' est todi hoûler, boerler, rûtyî (E. Gilliard).

   rl a: gueuyî, braire, båyî.

6. copurade: criyî å moumint d' l' acoutchmint, tot cåzant d' ene feme. Dj' a boerlé des beas côps, li djoû ki dj' t' a metou å monde. F. brailler, gueuler.
7. esse mwais et criyî, tot cåzant d' ene djin.

   rl a: brokî, rûtyî. F. tempêter, fulminer, vociférer.

8. criyî après les bixhes, å moumint des tcholeurs, tot djåzant d' on cier.
   • Alans schoûter les ciers ki boerlèt.

   rl a: bråmer. F. bramer.

9. tchoûler tot criyant.
   • I boerlêye a renairsi tot l' vinåve.
   • Il est la ki boerlêye come on vea pask' i s' a pokî.

   rl a: braire. F. brailler.

10. fé on foirt brut a cåze d' on bon feu, tot cåzant d' ene sitouve, tot djåzant d' ene oujhene ki toûne a fond.
    • Li grosse sitouve del sicole boerléve, témint k' on l' aveut tcherdjî.
    • Di ç' tins la, t' aveus troes cwate fabrikes ki n' låtchént nén d' boerler. Franwal: ahåyant po: "tourner à plein rendement".

Parintaedje

• boerlaedje
• riboerler
• sboerler

Ortografeyes

Divant 1900 :

• burler : G0
• beurler : G0
• beûler : G0

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

• bwârler : C5, C9
• bwêrlè : C1, C13
• bwèlè : C8
• bwèrler : O0
• beûrler : E1, E2, E21, E34, S0

E rfondou walon :

• boerler : R9, R10 ^(lére), R13

Ratournaedjes

criyî normåldimint, tot cåzant d' ene vatche

• Arabe marokin : زوّق ^(ary) =‎ zewweq
• Inglès : to moo ^(en), to low ^(en), (torea) to bellow ^(en)
• Francès : beugler ^(fr), meugler ^(fr), mugir ^(fr)

criyî foirt, po ene djin

• Espagnol : gritar ^(es)
• Francès : gueuler ^(fr)