forbate
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Do viebe «bate», avou l’ betchete « for- » des viebes.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- prononçaedje zero-cnoxheu : /fɔʀ.bat/ (minme prononçaedje pattavå)
- Ricepeures : for·bate
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | forbate |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | forbatoz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | forbatans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | forbatnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | forbatrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | forbateu |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | forbate |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | forbatou |
Ôtes codjowaedjes | come mete |
forbate
- (viebe å coplemint) dire waeraxhmint li contråve d' èn ôte, responde tot djhant l' contråve di l' ôte.
- I forbate todi l' contråve di çou k' ele dit — Motî Toussaint (fråze rifondowe).
- Li bijhe et li solo si kihagnént, forbatant onk l' ôte k' il esteut li pus foirt — nén cnoxhou scrijheu, ratournant ene fåve d’ Ezope, Li bijhe et l’ solea (fråze rifondowe).
- Ni forbatoz djamåy çou k' vos nd estoz nén tonete seur — Motî Toussaint (fråze rifondowe).
- Esmayel n' a nén oizou forbate, mins i nd aveut gros sol petote — Lucyin Mahin, Vera.
- (viebe å coplemint) dire avou assurance, voleur di tote foice.
- Il a forbatou k' i vénreut.
- Djel forbatrè tant ki dj' vicrè — Motî Toussaint (fråze rifondowe).
- Les drudes et sacwants martchands savént scrire li gålwès e-n alfabet grek; ça n' vout nén dire k' i cnoxhént l' lingaedje grek, come sacwants ont forbatou.
- Vos, vos djhoz ki c' est ouy semdi, et mi, dji forbate ki ns estans dimegne — Manfred Lejoly (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) criyî so (ene sakî) tot lyi fjhant des rprotches
- Li curé esteut a poenne arivé å tchestea ki l' conte li forbateut laidmint — Jacques Desmet (fråze rifondowe).
- C' esteut dlé les gros cinsîs k' il aveut l' pus d' rujhes po-arindjî s'-t ovraedje, et-z esse forbatou a nonsyince — Jacques Desmet, On Sånî a pårt.
- (v. å nén dit coplemint) responde li contråve.
- Do tins passé, les comeres shoûtént leu-z ome sins djamåy forbate — AL (fråze rifondowe).
- (v. sins coplemint) cåzer tot dnant mwints astocas, dins ene respectiveuse bate di dvizes.
- Li cinsî et l' curé arivèt eshonne a l' ouxh do paradis; et i forbatèt po sawè li ké des deus k' a fwait li pus d' bén po les djins — Lucyin Mahin.
- (v. sins coplemint) diner on trop bon pris; bayî on pus hôt pris dins ene håsse.
- (viebe å prono) : Loukîz a : « si forbate ».
Parintaedje
[candjî]Sinonimeye
[candjî]dire waeraxhmint li contråve d' èn ôte
diner on hôt pris
- si forbouter
- sorbate
- dire dissu (èn ôte)
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî]dire waeraxhmint li contråve d' èn ôte
- Francès : dire (fr) (le contraire de) contredire (fr)
criyî so (ene sakî) Loukîz a : egueuyî
- Francès : faire des reproches (fr), enguirlander (fr), engueuler (fr)
diner on pus hôt pris
- Francès : surenchérir (fr)
Codjowas
[candjî]forbate
- indicatif prezintrece, prumire et troejhinme djins do singulî, do viebe « forbate ».
- suddjonctif prezintrece, prumire et troejhinme djins do singulî, do viebe « forbate ».
- I fåt todi k' i forbate et k' i contrubate — Motî d’ Fosse-li-Veye (fråze rifondowe).
- kimandeu prezintrece, deujhinme djin do singulî, fôme camaerådrece, do viebe « forbate ».
Categoreyes :
- Raspepyîs årtikes do walon
- Mots do walon
- Walon
- Viebes do walon avou l' betchete for-
- Mots ki s' prononcèt parey totavå
- Mots do walon di deus pîs
- Viebes do walon
- Viebes do walon ki s' codjowèt come mete
- Viebes å prono do walon
- Mots ki sont dins l' motlî Lejoly d' Ôvîfa
- Mots ki l' rifondowe est dins l' motlî Lejoly d' Ôvîfa
- Codjowas do walon
- Codjowas do cåzant d' l' Indicatif Prezintrece do walon
- Codjowas do rwaitant d' l' Indicatif Prezintrece do walon
- Codjowas do cåzant do Suddjonctif Prezintrece do walon
- Codjowas do rwaitant do Suddjonctif Prezintrece do walon
- Codjowas d' l' atôtchî do Cmandeu do walon