voleur

Loukîz eto : voleûr.

Walon (Rifondou)

Plinne cogne	Spotcheye cogne
voleur	vleur

Etimolodjeye

Tayon-bodje latén « volo » (minme sinse), avou l’ cawete di codjowaedje « -eur » des viebes ; mot cité dins l’ FEW 14 218a.

Prononçaedje

AFE :
- diferins prononçaedjes : /vɔ.ˈløːʀ/ /vɔ.ˈlœʀ/ /vɔ.ˈlɛʀ/ /vɔ.ˈlwɛːʀ/ /vu.ˈlwɛːʀ/ /vu.ˈlwɛ/ /vɔ.ˈly/ /vu.ˈly/ /vɔ.ˈli/ /vɔ.ˈlu/, miersipepieuzmint e l’ notule ALW 2.81  ; (36 prononçaedjes).
- prononçaedje zero-cnoxheu : /vɔ.ˈløːʀ/
Ricepeures : vo·leur

Viebe

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	vou
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	voloz / vloz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	volans / vlans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	volnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	vôrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	voleu / vleu
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	voye
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	volou / vlou
Ôtes codjowaedjes	sipepieus tåvlea

voleur

(viebe å coplemint) dimander di tote foice.
- Dji vou k’ on m’ schoûte.
- Ele vôreut mori, dit-st ele.
(viebe å coplemint) riçure voltî.
- Voloz ene tåte al makêye ?
- Dji vôreu bén ene djate di sope.
- Voloz ki dj’ vos dene on côp di spale ?
(viebe å coplemint) (todi avou ene fråzlete come coplemint) dire (ene sacwè prezintêye come seure).
- Li gros Lantin vleut kel feme å havet esteut ptite et lådje, bodêye si on vout. — Émile Gilliard (fråze rifondowe).
(aidant viebe) aveur dins l’ tiesse di (fé ene metowe sacwè).
- C’ est nén l’ tot d’ voleur basti ; i fåt des cwårs po fé.
- I fåt aveur do tins, po s’ voleur mete ås eleccions.
- Ti vouss taire, al fén ?
- Vos vou dj’ aidî ?
- Dji vos vou berdeler, Et nén vos aschoûter. — Julos Beaucarne (fråze rifondowe).
(v. sins coplemint) (eployî avou « ki » et l' indicatif) forbate.
- Dji shuva les coreus ossu vite ki dj’ pola come c’ est cial tot près. Mins cwand c’ est k’ dj’ intra, i gn aveut-st ene afwaire ! Ene gueuyreye ! Li prezidint, voleut ki ç’ n’ esteut nén permetou ; èn ôte dijheut siya. Al fén, on l’ constate. I n’ aveut nole marke ! — Henri Simon, « Li bleû-bîhe » 1886, (eplaidaedje da Jean Haust e 1936), p.27 (fråze rifondowe).
(aidant viebe) (divant on viebe sins djin) s’ aprester a (fé èn ôte tins, si mete e rote…).
- Li tchawe-soris vole cwand i vout fé laid. — Sintake Rimåke (fråze rifondowe).
- On n’ direut k’ ça vôreut demarer (tot veyant les otos tcheryî, dabôrd k’ on ratindeut l’ batea-feri dispu on djoû).

Ratourneures

bén voleur
si on vout, ki ça våye come ça vout
sins l’ voleur
voye non voye
voleur di tote foice
voleur dire
soeye t i ossu bea k’ i volaxhe minme s’ il est bea (shuvou d’ ene fråzlete ki mostere k’ i gn a pont d’ consecwince otomatike avou ça).
- vost oto soeye-t ele ossu bele k’ ele volaxhe ni vos dene nén l’ prumiristé. — R. Romain (fråze rifondowe).
el tot, c’ est d’ voleur dijhêye po ecoraedjî ene sakî a voleur eterprinde ene sacwè.