håye
Walon (Rifondou)[candjî]
-
håye di hestreles
-
håye di fikîs amazirs
-
eraire di fier avou ene longue håye
Etimolodjeye 1[candjî]
Tayon-bodje vî francike * «hagja» (minme sinse); mot cité dins l’ FEW 16, 115a; Dataedje do mot : 1100.
Prononçaedje[candjî]
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /hɔːj/ /haːj/ /hoːj/ /haj/ /aːj/ /aj/ /hɛj/ /hɛːj/ /ɛj/, miersipepieuzmint e l’ notule ALW 1.50 (betchfessî å); (H prumrece) (36 prononçaedjes)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /hɔːj/
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif[candjî]
| singulî | pluriyal |
|---|---|
| håye | håyes |
håye femrin
- rîlêye di bouxhons, sovint rtaeyîs, ki recloyèt on tchamp.
- L' ivier a sovint djowé ås måyes ; Asteure, il èva hinkeplink il èva ådtriviè des håyes Mins il a pierdou totes ses kinkes — Gérard Havelange (fråze rifondowe).
- Les håye ridoxhèt d' årdispenes.
- rîlêye d' ôte tchoi.
- Ene håye di brikes.
- I metént les frexhès brikes a håye por zeles souwer divant d' aler å for — Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe).
- Li Toû d' France, avou ses håyes di rwaitants.
Ratourneures[candjî]
- taper l' cote sol håye
- èn nén mete pinde ses lokes a des bassès håyes
- våt mî èn oujhea e s' mwin ki deus sol håye
- Sôte, Mirôre, houte des håyes et des bouxhons : kimande des macrales a leu ramon, po k' i les emoenne dins les airs.
- payis la k' on loye nén les håyes avou des såcisses : on payis la k' tot est beazet bea.
- On dit eto : Halbeskeute. F. pays de cocagne.
- les håyes et les bouxhons schoûtèt : dijhêye po k' on s' dimefeye di çou k' on dit, k' i gn a des djins kel pôrént ôre, et vos fé do toirt.
- Franwal: ahåyant po: "les murs ont des oreilles".
Parintaedje[candjî]
- hayon, Les Hayons, hayete, hayisse
- håyner;
Loukîz a : « håyner » - håyî, håyaedje
- ehåyî, ehåyaedje (linwe-ehåyaedje)
Mots d’ aplacaedje[candjî]
- Delhåye (no d' famile).
- a des håyes
- pilé d' håye
Sinonimeye[candjî]
Omofoneye possibe[candjî]
- /aj/
- /hay/
- /hɛy/
Ortografeyes[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes[candjî]
ritaeyîs bouxhons po catchî ou retourer
Etimolodjeye 2[candjî]
Stindaedje do sinse do prumî mot, dandjreus paski les boirds di ces bwès la estént rtaeyîs a môde di håye, po n' nén fé d' l' ombrire so les tchamps astok.
Sustantif[candjî]
| singulî | pluriyal |
|---|---|
| håye | håyes |
håye femrin
- retouré bwès, pu bwès k' on î va côper des åbes.
- Il a metou ene håye a blanc
- Ene boune håye, ça dene ene coide di bwès a l' åre — Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe).
Mots d’ aplacaedje[candjî]
Sinonimeye[candjî]
Mots vijhéns[candjî]
hé.
Etimolodjeye 3[candjî]
Tayon-bodje vî francike «hagja»; mot cité dins l’ FEW 16 114.
Sustantif[candjî]
| singulî | pluriyal |
|---|---|
| håye | håyes |
håye femrin
- londjron d' l' eraire.
- Li håye di l' eraire est sketêye.
Ratourneures[candjî]
- diner on côp d' håye : diner on côp di spale. F. donner un coup de main.
Ortografeyes[candjî]
Ratournaedjes[candjî]
londjron d' l' eraire
Walon (sistinme Feller)[candjî]
Etimolodjeye[candjî]
Loukîz a : « schåye » Modele:Hp-fel
-
on pinséve ki ça vneut d' ene ratourneure «fé håye nete» = bén rtaeyî ene håye
Sustantif[candjî]
håye femrin (vî vî mot)
- todi dins l’ ratourneure fé håye nete
Mots d’ aplacaedje[candjî]
Ortografeyes[candjî]
E rfondou walon :
Li mot n’ est nén dins : E1
Ratournaedjes[candjî]
håye
Francès : séparation (fr)
Waitîz eto[candjî]
Lijhoz l’ årtike håye (discramiaedje) so Wikipedia
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots do walon vinant do vî francike
- Mots ki l' prumî eployaedje est daté
- Mots avou l' betchfessî å
- Mots avou on H prumrece
- Mots avou 36 prononçaedjes
- Mots do walon d' on seu pî
- Sustantifs do walon
- Mots do walon avou des ratourneures
- Mots do walon scrîts e Feller
- Sustantifs do walon scrîts e Feller
- Mots todi eployîs dins l' minme ratourneure