saveur
Apparence
saveur | sawè | sepi |
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén « sapĕre » (« sapere ») (sayî, goster), çou ki dene on mot avou l’ cawete di codjowaedje « -eur » des viebes
Prononçaedje
[candjî](saveur et sawè)
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /sa.ˈvøːʀ/ /sa.ˈvœʀ/ /sa.vɛʀ/ /sa.wɛʀ/ /sa.wɛ/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /sa.ˈvøːʀ/ /sa.wɛ/
- Ricepeures : sa·veur
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | sai |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | savoz / sav / sepoz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | savans / sepans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | savnut / sepnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | sårè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | saveu / sepeu |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | såye |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | seu / savou / sepou |
Ôtes codjowaedjes | sipepieus tåvlea |
saveur
- (viebe å coplemint) kinoxhe.
- I n' sait nén ses lçons.
- Dji n' saveu nén ki vs estîz maryî.
- E bén, si vos vloz saveur nosse no, vos n’ avoz k’ a l’ cweri ! Li ci ki ratind n’ a nén håsse ! — Henri Simon, « Sètche, i bètche » 1889, (eplaidaedje da Jean Haust e 1936), p.49 (fråze rifondowe).
- (aidant viebe) esse capåbe di.
- I sait sôtler al coide come ene båshele.
III. [v.s.c.] èn pus saveur èn pus saveur hay, hote. I djheut d' papa k' i n' saveut pus, et il a co morou dvant lu. F. être épuisé, à bout de force, au bout du rouleau.
Notule d’ uzaedje
[candjî]Dins ene fråze di noyaedje, l' aidant viebe "saveur" s' eploye pus voltî sins l' adviebe "nén"
- Dji n' vos l' såreu dire.
- Dj' a sogne di nel saveur fé.
- I n' a savou fé si dvwer.
- Li tchet n' såreut moussî la, et seurmint nén ene djin s' î muchî.
Ratourneures
[candjî]- èn pus saveur hay, èn pus saveur hote, èn pus saveur hope
- saveur li court et l' long
- çou k' on n' sait nén n' grete nén
- fé sins saveur
- sait on måy
- voleur todi saveur å raeze di la ki l' cawe lyi a cassé: voleur sapi l' fén mot di totes les paskeyes.
- èn nén saveur pa ké dbout k' i fåt prinde l' exhea: èn nén saveur pa wice kimincî.
- èn nén saveur roter so s' pwès: esse tofer pressé.
- scran a n' pus saveur dire do pwin : foirt sicran k' on n' sait ddja pus dire li mot " pwin ".
- èn pus saveur djonde les deus betchs : esse plin d' desses, wangnî moens ki çou k' on dispinse.
Parintaedje
[candjî](minme sourdant etimolodjike)
Fås amisse
[candjî]Li francès «saveur», ki s' prononce diferin, a èn ôte sinse (loukîz cial padzo)
Ortografeyes
[candjî](saveur, sawè & sepi)
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
- = savęr (savèr) : S38
- sawè : C8, C106, S109, S117
- sèpe : S36 (lére)
- savu : C99, E1
- savèr : S0, S36 (lére), S38b, S117
- soyë : C65
- saveur : S0
- savou : FE1 a "savoir"
- soyeû : FE1 a "savoir"
- saveûr : E1, E2, E34, E165, E170, E200
- sèpeûr : FE1 a "savoir"
- soyu : C99
- savoû : O3
- sawèr : C8, S117
- sèpi : E1
- saou : FE1 a "savoir"
- sèpou : FE1 a "savoir"
- sèpeû : FE1 a "savoir"
E rfondou walon :
Li mot n’ est nén dins : G202
Ratournaedjes
[candjî]kinoxhe
esse capåbe di Loukîz a : poleur
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
saveur | saveurs |
saveur femrin