tchetoere

Èn årtike di Wiktionary.
Potchî a: naiviaedje, cweri
Wikipedia-logo-en.png Cial, n a des
racsegnes
eciclopedikes so
les tchetoeres
Tchetoere di strin

Flag of Wallonia.svg Walon

Etimolodjeye et tcherpetaedje

Tayon-bodje latén "capere" (prinde), avou l' cawete "-oere", çou ki respond a (erî-rfwait) * "captoria"; lodje po-z apicî (on djonnea d' moxhes).

Prononçaedje

  • AFE :
    • diferins prononçaedjes : /ʧɛtwɛːʀ/ /ʧɛtwaːʀ/ /ʧɛtwaʀ/ /ʧɛtwa/ /ʧɛtøːʀ/ /ʧɛtøː/ /ʧɛtøːl/ /ʧɛtøːt/ /ʧɛtyːʀ/ /ʧɛtəʀ/ /ʧɛtuːʀ/ /ʧɛtyʀ/ /ʧɛtəːʀt/ /ʧatweʀ/ /ʧatwaːʀ/ /ʧatwɔːʀ/ /ʤɛtwɛːʀ/ /ʤɛtwaːʀ/ /ʤɛtɛːʀ/ /ʤɛtwaʀ/ (betchfessî oe) (36 prononçaedjes) [1]
    • prononçaedje zero-cnoxheu : /ʧɛtwɛːʀ/

Sustantif

tchetoere f.

  1. (mot d' moxhî) plaece wice ki les aclevêyès moxhes al låme vikèt, avou des cådes po-z î rascode li låme. Dins l' tins les tchetoeres avént ene cogne di clotche, fwaite avou do strin ou des schinons, poy end a-st avou des cwårêyes, fwaites di bwès.
    On bea djoû, come les schinons estént la, i s' meta a fé des tchetoeres avou do bén long strin di rgon, k' i sereut bén foirt divins ene bague di cur (A. Lenfant).
    On mete on ceke di hesse edzo del tchetoere po k' ele dimeure ronde (Memwere Guérard so les moxhes al låme).
  2. (pa stindaedje do sinse)
    1. (mocreçmint) grand rond tchapea, del minme caire.
      Vo l' la avou ene vwelete et on grand tchapea: ene dimeye tchetoere avou des plomes (A. Laloux).
    2. (mot d' houyeu) hôte tchiminêye d' enairaedje å dzeu des beurs des hoyires ou des tchôdires a wapeur (k' avént-st on tchapea d' ene cogne conike ki ravize les viyès tchetoeres di strin).
    3. viye måjhon.
Ratourneures
  1. >> s' ahopler a tchetoere : s' amonçler e-n on hopea.
    Les bounès idêyes s' ahoplént a tchetoere (E. Michel).
Parintaedje
Mots d' aplacaedje
Sinonimeye
Mots vijhéns


Ortografeyes

E li scrîta

  • cheteure : G0
  • chatoire : Motî Godefroy

Divant 1900

  • chèteure : G0
  • chèteute : G0 (tchiminêye)
  • chèteû : E203
  • chèteû : E203 (tchiminêye)
  • chèteûte : E203 (tchiminêye)

Sicrijhas do 20e sieke (Feller, Feller ricandjî, nén Feller)

E rfondou walon

Si vos irîz rnaxhî dins des ôtes motîs, et trover l' mot "tchetoere", riherez ciddé li scrijha do mot ki vos î avoz trové, et l' rahouca do motî el djivêye. Mins l' mot n' est nén todi dins : O101

Ratournaedjes


Sourdants

  1. ↑ Elisée Legros; Sur les types de ruches en Gaule romane et leurs noms, Muzêye do vicaedje des Walons, 1969, p. 108.
Prin del pådje «https://wa.wiktionary.org/w/index.php?title=tchetoere&oldid=189390»