Aller au contenu

bawyî

Èn årtike di Wiccionaire.
Tripès rfondowes
bawyî bawer bawter

Etimolodjeye 1

[candjî]

Do viebe « bawer », avou l’ cawete di codjowaedje « -yî » des viebes.

Prononçaedje

[candjî]

Viebe

[candjî]
Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) baweye
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) bawyîz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) bawians
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) baweynut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) baweyrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) bawyive
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) baweye
pårt. erirece (dj’ a, vos av) bawyî
Ôtes codjowaedjes come tcheryî

bawyî (v. sins coplemint)

  1. bawer a ptits côps, ou avou ene pitite vwès.
    • Cwand k’ on clitche, gn a l’ tchén ki baweye. D.T.W.
    • Li tchén n’ a fwait ki d’ bawyî. D.T.W.
  2. cåzer po dire do må.
    • Il a stî bawyî e viyaedje ki l’ feme Odon s’ aveut disrindjî.
    • Les pus curieus k' avént stou bawyî al coirnete, sotnént ki l' anartchisse esteut loyî so ene tcheyire ente deus adjints et deus pompîs. Joseph Vrindts, « Li pope d'Anvers » (1896), p.14-15 (fråze rifondowe).
  3. tosser sovint et foirt.
    • T’ as co bawyî tote el nute.
Ratourneures
[candjî]
  1. li tchén n’ baweye nén beacôp d’ ces trevéns ci : gn a waire di djins ki vnèt el måjhon ; i n’ waire di pratikes (po des vindeus).
  2. s’ i baweye foirt, i n’ a co djamåy hagnî : i n’ fåt nén aveur sogne di ses mançaedjes.
  3. li tchén ki baweye ni hagne nén
  4. hoûler avou les leus et bawyî avou les tchéns : ?
Parintaedje
[candjî]
Sinonimeye
[candjî]
Ortografeyes
[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : O100, R13
Ratournaedjes
[candjî]
bawer a ptits côps
li tchén n’ baweye nén beacôp d’ ces trevéns ci
  • Francès : (lit) le chien n’ aboie pas beaucoup ces temps-ci ; les visites sont rares ; la conjoncture est morose ; les affaires sont calmes
berdeler
tosser sovint et foirt

Etimolodjeye 2

[candjî]

Tayon-bodje latén « batare » (båyî), avou l’ cawete di codjowaedje « -yî » des viebes.

Prononçaedje

[candjî]

Viebe

[candjî]
Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) baweye
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) bawyîz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) bawians
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) baweynut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) baweyrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) bawyive
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) baweye
pårt. erirece (dj’ a, vos av) bawyî
Ôtes codjowaedjes come tcheryî

bawyî (v. sins coplemint)

  1. loukî come dirî ene bawete.
    • Il est todi a loukî et bawyî tocosté. Motî Forir (fråze rifondowe).
    • I baweye après nos-ôtes. D.T.W.
    • Mi veyez vs dischinde les montêyes ?
      A poenne el cåve, raf sol gurnî ! Riviersant tcheyire et potêyes,
      Alant bawyî djusk’ e sånî ! Martin Lejeune, “Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune” p.186, « Lu cane d’a grand-pêre» (fråze rifondowe).
Sinonimeye
[candjî]
Ortografeyes
[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : R13
Ratournaedjes
[candjî]
loukî d’ å lon