bea
Walon (Rifondou)[candjî]
Etimolodjeye[candjî]
Tayon-bodje latén « bellus » (nozé, djinti, plaijhant).
Prononçaedje[candjî]
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /bja/ /bɛː/ /be/ /bɛ̃/ (betchfessî ea)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /bja/
aschoûtez lu
- Ricepeures : nén rcepåve
Addjectif[candjî]
singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | bea | beas |
femrin padrî | bele | beles |
femrin padvant | bele | belès |
bea omrin (come addjecif djondrece, todi metou padvant l’ no)
- k’ on-z a plaijhi a loukî.
- Ké bea corti !
- La on bea ome.
- sins nûlêye, tot djåzant do tins.
- I fwait on bea solea.
- bon, k’ est bén, k’ apoite çou k’ on vout.
- On-z a yeu ene bele samwinnes.
- (tot cåzant å rvier) mwais.
- T’ as co fwait la on bea côp : waite, vla l’ rustea k’ est spiyî.
Ratourneures[candjî]
- on bea côp dé on laid
- tot çk’ est novea est bea
- aveur ça d’ bea : divant l’ dijhaedje d’ ene cwålité pol sudjet.
- Il a ça d’ bea : i n’ si vante djamåy.
- esse al pus bele: si margayî po saveur kî est l' pus bele
Parintaedje[candjî]
Mots d’ aplacaedje[candjî]
- di bea, di bele, abele
- bea-pere, bea-popa, bea-fi, bea-valet
- beas-parints, beas-efants
- bele-mere, bele-mame, bele-moman, bele-feye, bele-båshele
Sinonimeye[candjî]
Contråve[candjî]
Omofoneye possibe[candjî]
Ortografeyes[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes[candjî]
k’ on-z a plaijhi a loukî
Arabe : جميل (ar) = جَميل = jamîl
Arabe marokin : زوين (ary) = زْوين = zwin
Almand : schön (de)
Inglès : beautiful (en)
Espagnol : bello (es), hermoso (es)
Francès : beau (fr)
Itålyin : bello (it)
Gåmès : bé
Neyerlandès : mooi (nl)
Picård : biau (pcd) (biô (pcd))
Sicilyin : beddu (scn)
Kimon amazir marokin : ⴰⴼⵓⵍⴽⵉ (zgh) = afolki