bierdjî
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén « vervex » (berbis) (avou on diftongaedje), avou l’ cawete « -î ».
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /bjɛʀ.ˈd͡ʒiː/ /bjaʀ.ˈd͡ʒiː/ /bjɛʀ.ˈd͡ʒi/ /bɛʀ.ˈd͡ʒiː/ /bɛʀ.ˈd͡ʒi/ /bɛʀ.ˈd͡ʒjɛ/; miersipepieuzmint e l’ notule ALW 9.12 .
- prononçaedje zero-cnoxheu : /bjɛʀ.ˈd͡ʒiː/
- Ricepeures : bier·djî
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | bierdjî | bierdjîs |
femrin 1 | bierdjire | bierdjires |
femrin 2 | biedjresse | biedjresses |
bierdjî omrin
- (no d’ mestî) onk ki, di s' mestî, wåde les bedots.
- Les bierdjîs, a grande cawêye,
L' ont, so m' fwè, pår assuré — Noyé walon (fråze rifondowe). - El bierdjî moennéve ses bedots tchampyî dins les steules — Motî del Fagne et del Tieraxhe (fråze rifondowe).
- Leu bierdjî la tot près, s’ a-st ashiou so ene grosse pire
Et come, loucant l’ cir, i mete ene mwin so s’ cour,
Dji ra come ene vuzion do Sint Djan da Delcour…— Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Tåvlê dal vesprêye », 1912, p.86 (fråze rifondowe). - C' est mi k' est l' vraiy bierdjî; li vraiy bierdjî dene si veye po ses berbis — Jean-Marie Lecomte, Evandjîle sint Djan (ratournaedje) (fråze rifondowe).
- Les bierdjîs, a grande cawêye,
- (no d’ biesse ås tetes) sôre di tchén ki sait wårder des berbis dins les tchamps.
- (no d’ biesse) sôre d' araegne ki poite ses oûs so s' dos.
- Dj' a spotchî on bierdjî — Motî d’ Nivele (fråze rifondowe).
-
djonne bierdjî
-
posteure, ramoennant èn agnea
Ratourneures
[candjî]- årmonak des bierdjîs (DTW)
- esse come li pouri bierdjî k’ acsegne li voye avou s’ pî (DTW)
- t’ es-st èn ome, dit-st i l’ bierdjî a s’ tchén
- poyou come on tchén d’ bierdjî (O100)
Parintaedje
[candjî]- tchén d' bierdjî
- Stoele do Bierdjî
- bierdjî almand, bierdjî bedje, bierdjî malinwès, bierdjî scôswès
- want d’ bierdjire
- malete-di-bierdjî
Sinonimeye
[candjî]Dizotrins mots
[candjî]Mots vijhéns
[candjî]hierdî, vatchî, boûtî,gadlî, poirtchî, tchivalî
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî]onk ki wåde les motons
sôre d' araegne
- Francès : araignée des champs (fr)
Waitîz eto
[candjî]Lijhoz l’ årtike Bierdjî so Wikipedia
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots do walon vinant do latén
- Mots do walon avou on diftongaedje
- Sustantifs do walon avou l' cawete -î
- Mots do walon di deus pîs
- Sustantifs do walon
- Motlî do walon po les nos d' mestîs
- Motlî do walon po les nos d' biesse ås tetes
- Motlî do walon po les nos d' biesse
- Mots do walon avou des ratourneures