oister
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén « obstare » (disfacer, espaitchî), çou ki dene on mot avou l’ cawete di codjowaedje « -er » des viebes; mot cité dins l’ FEW 7 288a.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /was.ˈte/ /wɛs.ˈte/ (betchfessî oi, halcrosse rîlêye)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /was.ˈte/
- Ricepeures : ois·ter
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | oistêye |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | oistez |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | oistans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | oistêynut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | oistêyrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | oistéve |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | oistêye |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | oisté |
Ôtes codjowaedjes | come tchicter |
oister (viebe å coplemint)
- rissaetchî.
- I oistêye li pelote di l' orandje djusse comifåt : ni trop tene, ni trop spesse — Jean-Pierre Dumont (fråze rifondowe).
- Oistans les botayes; gn a pupont d' peket — LDji (fråze rifondowe).
- rissaetchî et rmete e s' plaece.
- Oistez vos djonnes, s' i vs plait.
- (pus stroetmint) saetchî evoye tot çou k' i gn a sol tåve après ene eurêye.
- Vos oistêyrîz bén l' tåve, poyki vos av fini d' magnî.
- nén wårder (on mousmint) sor lu.
- I s’ ont metou d’ acoird kel ci k’ arivreut l’ prumî a fé oister s’ paltot å voyaedjeu sereut rmetou come li pus foirt — Jean Cayron. (ratournant Li bijhe et l' solea).
- må fé (si ovraedje).
- I oistêye si bezogne — D.T.W.
Ratourneures
[candjî]- oister l’ veye : touwer
- Aprume nos aveut on oisté l' veye ki on djheut ki nos ravikéns å pus abeye — Paul-Henri Thomsin (fråze rifondowe).
- oister l' tåve : rissaetchî les schieles. F. débarrasser.; miersipepieuzmint e l’ notule ALW 6.180 .
Parintaedje
[candjî]Sinonimeye
[candjî]- (èn pus wårder on mousmint): bodjî, saetchî, rissaetchî, cwiter, roister, si dihaler, tirer
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî]saetchî tot çou k' i gn a sol tåve après ene eurêye
- Francès : débarasser (fr)