schôpyî
Apparence
Ordinairmint | Dirî cossoune s’ on prononce /sk/ |
---|---|
schôpyî | eschôpyî |
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén « scalpere » (greter avou ses ongues, schaver), avou l’ dobe cawete « -yî » des viebes; mot cité dins l’ FEW 11 273b.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /hoːpiː/ /hoːpi/ /çoːpi/ /ʃoːpjiː/ /ʃɔ̃pjiː/ /ʃɔ̃pji/ /ʃoːpijiː/ /ʃoːpiji/ /ʃoːpjɛ/ /ʃɔ̃pjɛ/ /ʃɔ̃pje/ /skoːpjiː/ (betchfessî sch), (betchfessî ô, halcrosse rîlêye)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /skoːpjiː/
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | schôpeye |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | schôpyîz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | schôpians |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | schôpeynut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | schôpeyrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | schôpyive |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | schôpeye |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | schôpyî |
Ôtes codjowaedjes | come tcheryî |
schôpyî
- (v. sins coplemint) diner ene sinsåcion k' i fåt k' on s' grete.
- El må schôpeye; i s' va erweri — Motî d’ Nivele (fråze rifondowe).
- (v. å coplemint nén direk) diner cisse sinsåcion la a (l' sakî k' i fåt ki s' grete).
- Dj' a les talons ki m' schôpièt — Motî Forir (fråze rifondowe).
- (v. sins djin) aspiter cisse sinsåcion la a (l' sakî k' i fåt ki s' grete).
- I m' schôpeye sol tiesse — Motî Haust (fråze rifondowe).
- (v. sins djin) aspiter ene håsse a (ene sakî).
- Ça m' schôpeye d' aler vaila, et dji n' såreu — Motî d’ Cînè (fråze rifondowe).
- Ça m' schôpeye dins l' dos — Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
- (viebe å prono) : Loukîz a : « si schôpyî ». si greter la k' gn a cisse sinsåcion la.
- Mi tchet a des pouces; i s' schôpeye — Motî del Hesbaye (fråze rifondowe).
- Fjhoz m’ on plaijhi : mostrez vs moens straegne,
Aha,
Mes berbis s’ schôpièt…
C’ est vola ene prouve ele ont des megnes !— Louis Lagauche, « Li p’tit hièrdî », Tchant I, Hanèsse èt Magrite (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) (imådjreçmint)
- haper (voler).
- Nosse pere aveut on bea mete, mins on lyi a vnou schôpyî — Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
- fé piede tos les cwårs a (on tremleu).
- I s' a fwait schôpyî ås cwåtes — Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe).
- haper (voler).
Ratourneures
[candjî]i fåt greter wice k' i schôpeye
Parintaedje
[candjî]Sinonimeye
[candjî]Mots vijhéns
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ôtès ortografeyes (avou des sourdants nén rkinoxhous) :
- homp(y)î : — Louis Lagauche.
Li mot n’ est nén dins :
Ratournaedjes
[candjî]diner ene sinsåcion k' i fåt k' on s' grete
v.pr. si greter a cåze di cisse sinsåcion la
- Inglès : to itch (en)
- Francès : se gratter (fr)
v.s.dj. aspiter ene håsse a ene sakî
haper (voler) Loukîz a : haper
Pårticipe erirece
[candjî]singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | schôpyî | schôpyîs |
femrin | schôpieye | schôpieyes |
schôpyî omrin
- Pårticipe erirece omrin do viebe "schôpyî".
- Ça m' a schôpyî tote li nute.
Waitîz eto
[candjî]Lijhoz l’ årtike schôpe so Wikipedia
Categoreyes :
- Raspepyîs årtikes do walon
- Mots do walon
- Walon
- Mots avou l' betchfessî sch
- Mots do walon vinant do latén
- Mots do walon avou ene dobe cawete
- Viebes do walon avou l' dobe cawete -yî
- Mots avou l' betchfessî ô (halcrosse rîlêye)
- Viebes do walon
- Viebes do walon ki s' codjowèt come tcheryî
- Viebes å prono do walon
- Pårticipes erireces do walon
- Pårticipes erireces del troejhinme troke
- Viebes do walon ki l' pårticipe erirece est parey ki l' infinitif