broker
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Bodje « broke » avou l’ cawete di codjowaedje « -er » des viebes (moussî come ene broke k' on tchesse å mårtea).
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /bʀɔ.ˈke/ /bʀɔ.ˈkiː/ /bʀɔ.ˈkɛ/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /bʀɔ.ˈke/
- Ricepeures : bro·ker
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | broke |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | brokez |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | brocans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | brocnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | brocrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | brokéve |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | broke |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | broké |
Ôtes codjowaedjes | come viker |
broker
- (v. sins coplemint) (apus k' on coplemint d' plaece, emoenné påzès dvancetes : dins, didins, e, pa, so, dissu, foû…) bodjî tot d' on côp, waeraxhmint (po moussî ene sawice, passer pa ene sadju, potchî so ene sacwè, rexhe di kéke pårt).
- Il ont broké dins l' prumî cåbaret vnou.
- Li tchet a broké pal rayele del cåve.
- Li tchén broke sor mi.
- I broke todi ezès måjhones sins toker.
- Pus tård, gamén, brocant timpesse,
Djamåy cou so xhame el måjhon,
Dj’ esteu rmouwant come on cwate-peces,
Dj’ esteu ledjir come on moxhon ! — Martin Lejeune, “Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune” p.186, « Lu cane d’a grand-pêre» (fråze rifondowe). - Nos djins : omes, femes, efants, brokèt so des traeyins,
Des fås, des påles, des hepes pwis s' metèt-st e-n alaedje
Viè l' feu ki mancêye dizo l' shofla do vint !. — Louis Lagauche, "L' inmant", (1947), Li ponne dè gård di bwès, p. 148 (fråze rifondowe). - On djoû, elle aveut rescontré l’ leu k’ aveut sayî do broker dsu ; mins ele vos lyi a tchåssî ses coines bon-z et roed so les brokes, si bén ki l’ leu a corou-st evoye e criyant « gnayûte » et ki, dispoy don, i s’ catche padrî les tchinnes, cwand i voet passer ç’ metchante bike la — Joseph Calozet (fråze rifondowe).
- Pu, nos brocrans dins l’ bwès, ou i gn a des caclindjes
Et on trouve des frambåjhes didins tos les bouxhons
Les såvadjes ceréjhîs ont des fruts come des grindjes,
Tot gurnés… c’ est a croere ki les coxheas sketront ! — Gabrielle Bernard (fråze rifondowe). - Cwand ç’ grand foirt gayård la brokéve dins l’ lét astok di s’ maigurlote di feme, ça dveut esse on fameus stofaedje. — Éric Monaux, divins Sovnances d' on ptit botike p. 93 (fråze rifondowe et rarindjeye).
- (imådjreçmint) (v. å coplemint nén direk eployî avou li dvancete « a ») sôrtu do coir da (ene sakî) tot djåzant des ouys, e-n ene ewaråcion.
- Les ouys lyi brokèt foû del tiesse.
Parintaedje
[candjî]Mots d’ aplacaedje
[candjî]Sinonimeye
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
- broker : R13