aveur
Apparence
aveur | awè |
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén « habere » («tini», pu «dimorer» dins), çou ki dene on mot avou ene avou l’ cawete di codjowaedje « -eur » des viebes.
Prononçaedje
[candjî]Loukîz a : « awè »
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /a.ˈvøːʀ/ /a.ˈvœʀ/ /a.ˈvɛʀ/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /a.ˈvøːʀ/
- Ricepeures : nén rcepåve
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | a |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | avoz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | avans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | ont |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | årè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | aveu |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | åye |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | yeu / avou |
Ôtes codjowaedjes | sipepieus tåvlea |
aveur
- (viebe å coplemint)
- mostere ki l' droet coplemint est vosse prôpieté, vosse cwålité, vosse sinsåcion.
- Dj' a on tchestea e l' Espagne.
- Fåt-st aveur do coraedje po-z eterprinde çoula.
- Vos n' savoz nén çki c' est d' aveur fwin !
- riçure.
- Li Bon Diu ki s' pormoennéve so tere : "Bondjoû Bietlete; ça va bén dins vosse pitit trô d' rotche ? :: Oyi, mins si d' åreu ene pitite gadlete, ça ireu co mî :: Vos nd åroz ene, Bietlete; et ele l' a (Fåve Bietlete)
- ci n' est nén li tchvå k' a wangnî l' avoenne ki l' a
- djouwer on laid toû a (ene sakî), tot l' trompant.
- Il a stî yeu, ç' côp la !
- sorprinde.
- Insi, si, avou mi, dji l' a måye a vesprêye
Et k' il åye, come di djusse, li tiesse bén estchåfêye
Si afwaire srè fwaite, alez, djel frè candjî
— Édouard Remouchamps, Bultén del Societé d' Lidje, Bulletin de 1858, «w:Li savtî», 77-143 (fråze rifondowe).
- Insi, si, avou mi, dji l' a måye a vesprêye
- mostere ki l' droet coplemint est vosse prôpieté, vosse cwålité, vosse sinsåcion.
- (aidant viebe)
- sieve a fé les erî-tins
- Ass tot fwait ?
- Dj' a ndalé dvant l' eure.
- sieve a fé les dobe erî-tins.
- S' i m' l' åreut yeu dit !
- sieve a fé les erî-tins
Ratourneures
[candjî]- pus çk' on a, pus çk' on vout aveur, pus çki l' Diåle a, pus çk' i ndè vout
- cwand i nd a pus, i nd a co
- end aveur si sô, end aveur havant, end aveur ô
- end aveur di keure
- aveur håsse
Parintaedje
[candjî]Mots d’ aplacaedje
[candjî]Sinonimeye
[candjî]Ortografeyes
[candjî](aveur & awè)
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
- oyu : C105
- = avęr (avèr) : S38
- oyë : C61
- avou : G202
- avu : E1, E167, G202
- avoû : O3
- awoi : S25
- avèr : S0, G202
- aveûr : E1, E2, E21, E34, E165, E167, E200, E212b, G202
- awèr : S17, S117
- aveû : G202
- awèr' : S24, S107
- dawè : G202
- avë : C65
- avwêr : G202, O4
- davwè : G202
- avwâr : C1, G202
- awè : C1, C8, C9, O0, O2, S117, G202
- aveur ( /avœʀ/ ) : G202
- avwê : O4
- oyeû : G202
E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî]mostere k' ene sacwè est da sinne