poirter
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén « portare » (minme sinse).
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /pwaʀ.te/ /pwɛʀ.te/ /pwɛʀ.tiː/ /pwaʀ.tɛ/ /poːʀ.te/ /puːʀ.te/ /pɔ̃ːʀ.te/ (betchfessî oi)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /pwaʀ.ˈte/
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | poite |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | poirtez |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | poirtans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | poitnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | poitrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | poirtéve |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | poite |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | poirté |
Ôtes codjowaedjes | come come wårder |
poirter
- (viebe å coplemint) aveur (ene sacwè, ene sakî) dissor lu, sovint po l’ fé bodjî d’ plaece.
- Poirter èn efant so ses spales.
- Poirter ene noere mousseure.
- I poite todi on tchapea.
- Dji vikéve assez oniesmint
A poirter des saetchs so mes rins. — Marian de Saint-Antoine (fråze rifondowe). - Twenete prind on gros live foû do meube, et l’ poirter sol perpite. — Maurice Peclers (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) moenner, amoenner, aberweter.
- Poirter l’ efant coûtchî.
- (v. sins coplemint) acsegnî.
- On fizik ki poite djusse.
- (viebe å coplemint) aveur.
- I poirtèt li no d’ famile di « Cavlî ».
- On n’ pout nén l’ noyî, i poite bén les djinnes d’ ès pere.
- I n' poirtéve k' ene fleur tchaeke anêye
K' esteut si frisse et si nozêye
K' pol vey les påwions
Avolént d' bén lon— Émile Wiket, "Fruzions d' cour" (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) (imådjreçmint) aveur et l’ mostrer.
- C’ est ene metchante djin, ele li poite so s’ vizaedje.
- (viebe å coplemint) aveur ene mousseure.
- Dji n’ aveu djamåy rescontré
On bribeu k’ poirtéve di l’ ôrreye,
Et dj’ pou dire, tot veyant ene pareye,
Ki dj’ fouris, mafrike, bén ewaeré. — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.69, “L’Onai d’ôr” (fråze rifondowe).
- Dji n’ aveu djamåy rescontré
- aveur on sene.
- Et dispoy, dj’ a todi poirté
Cisse rimarke del fatålité
Ki m’ Donnêye m’ ramouya d’ ses låmes— Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.72, “L’Onai d’ôr” (fråze rifondowe).
- Et dispoy, dj’ a todi poirté
- (v. sins coplemint) aler lon (tot djåzant d’ on brut).
- Il a ene vwès ki poite.
- (v. å coplemint nén direk) (linwince) aveur a vey avou.
- Ci noyaedje la poite sol no, et nén sol viebe. — Lorint Hendschel.
- (viebe å prono) estance del santé.
- I s’ poite todi bén.
Ratourneures
[candjî]- poirter dins ses bresses, a crås vea, a crås bodet, al tchereye des dames, a pîtasele, a pîtaspale, a cou båyåd : totès manires di poirter des efants.
Parintaedje
[candjî]- poite
- poirteu, poirtaedje, poirtåve, poitrê
- apoirter, epoirter
- ripoirter, rapoirter, repoirter
- dipoirter
- sopoirter
Mots d’ aplacaedje
[candjî]Mots vijhéns
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :