schover
Apparence
(Redjiblé di schovêye)
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén « scopa » («ramon»), avou l’ cawete di codjowaedje « -er » des viebes
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /hɔ.ˈve/ /ʃɔ.ˈvɛ/ /ʃu.ˈvɛ/ /ʃu.ˈve/ Prononçaedje a radjouter
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ʃɔ.ˈvɛ/
- Ricepeures : scho·ver
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | scheuve |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | schovez |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | schovans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | scheuvnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | scheuvrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | schovéve |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | scheuve |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | schové |
Ôtes codjowaedjes | sipepieus tåvlea |
schover (viebe å coplemint)
- rinetyî al tere avou on ramon.
- Schover l' måjhone. — Motî Forir (fråze rifondowe).
- fé prôpe, rindjî.
- Schover l' måjhone. — Motî Forir (fråze rifondowe).
- netyî ene tchiminêye.
- Schover les tchminêyes. — Motî Forir (fråze rifondowe).
- (mot d’ pexheu)
- Schover po pexhî ås govions. — Motî Forir (fråze rifondowe).
- (mot d' costire) dischinde al tere tot djåzant d' ene mousseure trop longue.
- Vosse rôbe est si longue k' ele schove li poûssire del voye. — Motî Forir (fråze rifondowe).
- kissemer evoye.
- Li bijhe vént do schover
Kékès flotches trop fråjhûles
Djus del håye cial djondant. — Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Tåv’lê d’iviér », 1912, p.23 (fråze rifondowe).
- Li bijhe vént do schover
- tchessî (ene sakî k' on n' vout nén), bate comifåt dins ene lûte.
- Su l’ vôye qui nos min.ne à l’èglîje,
Li vint a chové lès nûléyes,
Nos massales rodjichenut d’zo l’ bîje
On s’ rafîye tot laudje dèl vièspréye. — Jacques Desmet.
- Su l’ vôye qui nos min.ne à l’èglîje,
Ratourneures
[candjî]- les noûs ramons schovèt voltî, les noveas ramons scheuvnut voltî, les noveas ramons schovèt voltî
- schover l’ pavêye
Parintaedje
[candjî]Mots d’ aplacaedje
[candjî]Mots vijhéns
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî]rinetyî al tere avou on ramon