fén

Èn årtike di Wiccionaire.
Aller à la navigation Aller à la recherche

Walon (Rifondou)[candjî]

Prononçaedje[candjî]

Etimolodjeye 1[candjî]

Tayon-bodje latén «fīnis» (« limotche, frontire, bône, clôzure »).

Sustantif[candjî]

singulî pluriyal
fén féns

fén femrin

  1. moumint k' ene termene est houte.
  2. (pus stroetmint) moumint ki l' moirt aprotche.
    • Dji croe k' il est sol fén.
    • Il a yeu tote si tiesse disk' al fén.
Ratourneures[candjî]
  1. al fén, al fén des féns
  2. gn a pont d' fén ki
  3. fé l' fén di, fé l' fén d' lu-minme
  4. si mete a fén
  5. esse sol fén
Parintaedje[candjî]

(minme sourdant etimolodjike)

Mots d’ aplacaedje[candjî]
Sinonimeye[candjî]
Contråve[candjî]

kimince, kiminçmint, atake, atacaedje

Ortografeyes[candjî]
Divant 1900 :
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Li mot n’ est nén dins : O0, C65


Ratournaedjes[candjî]
moumint k' ene termene est houte

Adviebe[candjî]

fén omrin ( adviebe ki prind ene cogne femrinne singulire)

  1. foirt.
    • Mins dj’ î esteu cåzu, el Mongoleye ! :: Taijhe tu ene miete, vî berdelåd ! :: Il est fén fô ! — Lorint Hendschel.
    • Elle esteut fene sôle.
    • Fene binåjhes, k' elle estént avou les ticheurtes da Riyana !
Ratourneures[candjî]
  1. å fén mierlådje, tot fén mierlong
Sinonimeye[candjî]
Ratournaedjes[candjî]
foirt

Addjectif[candjî]

singulî pluriyal
omrin fén féns
femrin atribut fene fenes
femrin epitete
(todi padvant) 		fene fenès

fén omrin (come addjecif djondrece, todi metou padvant l’  no)

  1. djusse, estrinme (avou sacwants mots : fond, copete, mitan).
    • Mins å fén mitan d’ ene sitårêye tote plate, tote nowe, gn a ene binde di gåres a tchvå k’ nos ont racsût — Lorint Hendschel.
    • Li tchet aveut monté al fene copete di l' åbe.
    • Nos dmorans å fén fond d' l' Årdene.
Sinonimeye[candjî]

tot å, mier

Etimolodjeye 2[candjî]

Stindaedje do sinse do prumî : li dbout d' ene sitofe n' est nén spès.

Addjectif[candjî]

singulî pluriyal
omrin fén féns
femrin atribut fene fenes
femrin epitete
(todi padvant) 		fene fenès

fén omrin (come addjecif djondrece, todi metou padvant l’  no)

  1. tene (nén spès).
    • I fåt del fene sitofe po fé del dobleure.
  2. di ptit diyamete, tot djåznt d' on fi.
    • Dinize mu do fén fi po rakeude vos botons.
  3. tot(e) a ptits grins.
    • Dji rmete do terisse, pu ene coûtche di fene tere, divant d' repoter.
  4. Modele:foto foirt clair (pask' i gn a toplin di grins d' coleur), tot cåzant d' ene foto.
  5. malén.
Ratourneures[candjî]
  1. fén come del soye
  2. fenès lepes et betchou nez, ostant s' pinde ki di s' maryî
Parintaedje[candjî]
Mots d’ aplacaedje[candjî]
Sinonimeye[candjî]
Ratournaedjes[candjî]
nén spès

Sustantif[candjî]

singulî pluriyal
omrin fén féns
femrin fene fenes

fén omrin

  1. sacwè k' est tene.
  2. sakî k' est malén.
Ratourneures[candjî]
  1. fén conte fén fwait mwaijhe dobleure fén conte fén, i gn a pont d' dobleure, fén conte fén, i n' fåt pont d' dobleure

Etimolodjeye 3[candjî]

Tayon-bodje latén « fimus » (minme sinse).

Sustantif[candjî]

fén omrin (nén contåve) todi singulî

  1. ansene.
Sipårdaedje do mot[candjî]

w. do Coûtchant (Lere, Lute)

Ratournaedjes[candjî]

Loukîz a : ansene

Walon (sistinme Feller)[candjî]

Viebe[candjî]

fén

  1. fé.
    • Faut l’ comprinde : i v’neut d’ fén in vwèyâdje di 16 eûres. — Jean Goffart.
      El fåt comprinde : i vneut d’ fé on voyaedje di 16 eures.

Sipårdaedje do mot[candjî]

w. do Coûtchant (après Djerpene)

Ortografeyes[candjî]

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Prin del pådje «https://wa.wiktionary.org/w/index.php?title=fén&oldid=361147»