Aller au contenu

houte

Èn årtike di Wiccionaire.

Etimolodjeye 1

[candjî]

Tayon-bodje latén « ŭltra » (pus lon) ; etroclaedje del cossoune H (riprezintant H, Y ou W) metowe å cmince po ristoper l’ ahiket (dji so-h/y/w-oute) ; cisse consoune la ni s’ wåde nén sovint dins les mots d’ aplacaedje (totoute, Outruwåtche, Outwårtchene, Doutrupont).

Prononçaedje

[candjî]

Adviebe

[candjî]

houte (nén candjåve)

  1. (dins l’ espåce) arivé pus lon ki l’ coron.
    • Nos estans houte : waitîz : li bwès est padrî nozôtes.
    • Cwand on dit « il est houte », ça vout dite ki l’ feme s’ a-st acoûtchî. Motî Toussaint (fråze rifondowe).
    • Cwand deus grossès eures pus tård, li messe fourit tolminme houtePaul-Henri Thomsin, ratournant "Li vî bleu" da François Walthéry & Raoul Cauvin, 2011 (fråze rifondowe).
  2. (dins l’ espåce) åd triviè.
    • Nosse pitit payis est trop stroet ; on pixhreut houte e pixhant droet. Julien Colson (fråze rifondowe).
  3. (dins l’ tins) fini, passé.
    • On n’ boutéve les veas å tchamps ki cwand les foirt tinrès fôrêyes estént houte. — JJGbv, p. 82 (fråze rifondowe).
    • I fåt les Croes houte po-z awè do bon tins. Motî Alphonse Massaux (fråze rifondowe).
    • Et nosse Jilbert s’ aveut metou a teter… teter, … teter, goirdjî. Si foirt et si bén ki l’ ivier esteut houte, et k’ il esteut todi la, po l’ plaijhi d’ ses parints. Jacques Desmet, On Sånî a pårt.
  4. (dins l’ tins) (pus stroetmint) presse a mori.
    • Dji so houte, (mes djins ; vos m’ vénroz bénrade eterer). Motî Pirsoul (fråze rifondowe).
  5. (dins l’ tins) (pus stroetmint) distindou tot cåzant d’ on feu.
Piceures di croejhete
[candjî]

Pout esse riwaitî come sipitron, cwand i s’ aplake a on viebe avou ene idêye d’ alaedje pus lon l’ i n’ åreu falou ou passaedje åd triviè. Passer houte, bouxhî houte, bouter houte. Motî Haust (fråze rifondowe).

Ratourneures
[candjî]
  1. si tene k’ on voet houte
  2. çou k’ est houte est houte
  3. i n’ si fåt nén vanter d’ ene bele djournêye s’ ele n’ est nén co houte
Mots d’ aplacaedje
[candjî]
Sinonimeye
[candjî]
Ortografeyes
[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
[candjî]
arivé pus lon ki l’ coron
fini

Divancete

[candjî]
Alofômes
houte out- outru-

houte

  1. houte di (åd triviè di).
    • potchî houte li bî Motî Toussaint (fråze rifondowe).
    • passer houte li bwès Motî Toussaint (fråze rifondowe).
    • On-z aveut plou fé passer e tere, houte li rote, ene buze ki prindeut l’ aiwe ås arinnes di nos deus måjhons Louis Remacle, Proses wallonnes, p. 141 (fråze rifondowe).
Ratourneures
[candjî]
  1. li ci ki potche houte li leu potche houte li cawe
Sipårdaedje do mot
[candjî]

Hôte Årdene

Ratournaedjes
[candjî]
houte di Loukîz a : houte di

Etimolodjeye 2

[candjî]

Tayon-bodje tîxhon « hütte » (minme sinse) (k’ a dné eto l’ francès « hutte », li neyerlandès « hut », l’ almand « Hütte », li daenwès « hytte »).

Prononçaedje

[candjî]

Sustantif

[candjî]
singulî pluriyal
houte houtes

houte femrin

  1. pitit bastixhaedje di coxhes po s’ î rmete cwand i fwait mwais, ou î lodjî.
    • Il ont fwait ene houte po s’ lodjî Motî Forir (fråze rifondowe).
Parintaedje
[candjî]

(minme sourdant etimolodjike)

Mots d’ aplacaedje
[candjî]
Sinonimeye
[candjî]

cahoute, houbete, houtrê

Mots vijhéns
[candjî]

cabane, barake, cåze, åvrûle, wåmire, cotche

Ortografeyes
[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : C65, E165, S117 (såf motoit dins « a houte »)
Ratournaedjes
[candjî]
sinse do mot k’ est ratourné Loukîz a : cahoute