passer

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

Tayon-bodje patwès latén «passare» («trevåtchî»), çou ki dene on mot fwait avou l' bodje « pas » (avou les rîles di scrijhaedje do son S), avou l’ cawete di codjowaedje « -er » des viebes.

Prononçaedje

• AFE :
  • diferins prononçaedjes : /pa.se/ /pa.sɛ/ /pa.siː/ (minme prononçaedje cåzu pattavå)
  • prononçaedje zero-cnoxheu : /pa.se/
• Ricepeures : pas·ser

Viebe

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	passe
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	passez
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	passans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	pasnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	pasrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	passéve
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	passe
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	passé
Ôtes codjowaedjes	sipepieus tåvlea

passer

1. (viebe å coplemint) prinde et dner.
   • Passe mu l' sé.
2. (viebe å coplemint) viker.
   • Cwand on voet les pas k' elle a dvou passer — Lucien Somme (fråze rifondowe).
3. (viebe å coplemint) fé vni houte d' ene passete; pol sope : moure les verdeures dins l' sope k' est ddja cûte.
4. (viebe å coplemint) trover meyeu ki, bate.
   • On n' pasrè djamåy li feu d' bwès, don.

Cisse pådje u ci hagnon ci est co a scrire, u a mete d’ adrame. Si vos avoz des cnoxhances so l’ sudjet, vos l’ ploz fé vos-minme.

1. esse dirî (ene oto), et aler padvant, tot rôlant.
   • I m' passa sol dizeu del cresse.

   F. dépasser, doubler.

II. [v.s.c.]

1. vini pu ndaler.
   • I passe tos les dimegnes.

   passer sol tåve, sol biyård : esse operé.

   passer å cilinde°. :

2. mori.

   i n' sait passer : dijhêye po onk k' est al moirt et ça deure lontins.

   fé passer (èn efant) : li fé ndaler, pask' el mere ni vout nén ratinde famile.

   • Ele ratindeut èn efant et ele l' a fwait passer.

   F. se faire avorter.

3. divni trop maweur (frut), divni trop vî (kimere).
   • Si Mamjhele Djulia vout trover on marieu, sereut tins k' ele si decide, ca ele kimince a passer — Félicien Barry (fråze rifondowe).

   On dit eto: bleti;

   rl a: avancî.

4. esse tårdowe po veler, tot djåzant d' ene vatche.
   • Ele passéve bén d' 10 djoûs.
5. èn si nén rtourner so.
   • On dit sovint k' ces djins la d' Brussele, i les fåt prinde avou des picetes; et passer so totes leu maneyes — Lucien Somme (fråze rifondowe).
6. (cwårdjeu) èn nén aler.
   • Twè, ti passes, vos, vos passoz, mins mi dj' î va.

   rl a: trepasser.

1. ((viebe å prono muroetrece)) Loukîz a : si passer

Ratourneures

1. çoula s' pasrè, li schite a bén passé å vea : dijhêye po-z aswådji ene sakî ki s' plind po ene tchitchêye

Parintaedje

• passe, passet, passete, pasrete
• passant, passé, passêye
• passaedje, passeu (passeu d' aiwe), pasmint (pasmint d' tins)
• passåjhe, pasrele
• apasser, apassoe
• forpasser
• trepasser, trepassé
• ripasser, ripassaedje, ripasse
• rapasser
• dispasser, dispassaedje, dispasmint

Mots d’ aplacaedje

• passe-avant, passe-méde, passe-rôze, passe-tins, passe-vite
• passer houte, passer foû

Sinonimeye

• (diner) : abouter, aboler

Ratournaedjes

trover meyeu ki

• Francès : dépasser ^(fr)

Francès

Viebe

passer

1. passer (mot scrît eyet prononcî e francès come e walon)